هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 619

گلزار از آن گلزار برمی دمد و اشجار (درختان ) و ازهار [شکوفه ها ] و اثمار [میوه ها] آن در حرکت می آید و غذای ابدان و قوت ارواح می شود؛ اکنون این دوستانی که با همدیگر جنگ می کنند و قطع مواصلت می کنند، البته می باید که یکی حکم خاک گیرد و یکی به مثابت آب باشد و از غایت تواضع، خوی آب گیرد و چون با همدیگر آمیزش و اختلاط کنند و اتحاد ورزند، حق - سبحانه و تعالی - به برکت آن اتحاد و اجتماع، صد هزار ریاحین صلح و شادی و گلستان وفا و صفا پدید آرد و نباتات راحات و خوشیها روییدن گیرد.» فرمود که «اکنون ای نور الدین! چون برادرت حکم خاکی گرفته، از جا نمی جنبد و به صلح تو نمی خنبد، تو آب صفت گرم کن و قدم رنجه فرما و به سوی او روان شو تا روان یاران بیاساید و شکرکنان شکرانها دهند. « فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ ».(1)[ اولی هر کس عفو و اصلاح کند، پاداش او با خداست.]

چو فرمودست حق کالصلح خیر(2)

رها کن ماجرا را ای یگانه

فی الحال سر نهادند و صالحانه صلحی کردند.(3)

حکایت 814: انبار رزق

شمس الدین احمد افلاکی در کتاب «مناقب العارفین» می نویسد:

همچنان مگر درویشی از قلت منال و ضعف حال و رزق قلیل، شکایتی می کرد؛ مولانا جلال الدین رومی ] فرمود که اگر حق تعالی رزق پنجاه ساله را به یک بار بر تو فرو ریزد، چه خواهی کردن و به کجا توانی گنجانیدن؟ حکیم کریم است، روز به روز ادرار رزق را از انبار قدرت و غیب بی جهت به حکمت به تو می رساند تا طاغی و باغی طغیانگر و ستمکار نشوی که «وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ » (4) [اگر خداوند روزی را برای بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم می کنند. چنانک پیشینیان از غنا، طاغی شدند و بی ادبانه «فَقَالَ أَنَا رَبُّکُمُ الْأَعْلَی » (5) گفتند تا ملک را گذاشته، هدف هلک شدند. زنهار تا نگویی که نمی دهد و ارزاق گذشته را هم به یاد آر و در شکر نعم حق و کرم او تقصیری مکن منگر اندر غابر (6) و کم باش زار لوت و پوټ خورده را هم یاد آر(7)15

1- شوری، 140
2- و الظل خیر (نساء، 128)، و صلح، بهتر است.
3- مناقب العارفین ج 1، ص 465- 464.
4- شوری، 27.
5- نازعات، 24. [فرعون ] گفت: من پروردگار برتر شما هستم.
6- گذشته.
7- مناقب العارفین ج 1، ص 515