هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 647

خصوصی بود و جز میزبان و میهمان، کس دیگری حضور نداشت. عمر بن عبد العزیز پیرامون اوضاع و احوال روم و جنگ های آن منطقه از مسلمه سؤالاتی پرسید و او نیز پاسخ داد. مجلس به درازا کشید و از موقع صرف شام مسلمه یکی دو ساعت گذشت، آن گاه خلیفه دستور داد غذا را حاضر کنند.

سفره گسترده شد و طبق قرار قبلی، ابتدا آش را آوردند، مسلمه که سخت گرسنه شده بود به انتظار دیگر غذاها نماند و خود را با آش سیر کرد. هنگامی که غذاهای رنگارنگ را آوردند، اشتها نداشت و چیزی از آنها نخورد.

عمر بن عبد العزیز گفت: چرا غذا نمیخوری؟ مسلمه گفت: سیر شده ام. عمر بن عبد العزیز گفت: سبحان الله! تو از این آش که یک درهم خرج آن شده است، سیر می شوی، ولی برای رنگین کردن سفرهی خود، روزی هزار درهم خرج می کنی، از خدا بترس، اسراف نکن و این پول گزافی را که برای تجمل خرج می کنی، به مستمندان بده که رضای خدا در آن است.

موعظه ی خصوصی و تذکر خیرخواهانهی عمر بن عبد العزیز در مسلمه اثر کرد، به عیب خود واقف شد و از خلیفه تشکر کرد و با فکر تحول یافته به منزلش باز گشت.(1)

حکایت 847: شرک امت پیامبر!

ابن اؤس می گوید: به محضر مبارک رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) شرفیاب شدم و از مشاهدهی چهرهی گرفته و غمگین آن حضرت آزرده خاطر شدم، علتش را پرسیدم. آن حضرت فرمود: أخاف علی أمتی الشرک؛ بر امت خود از شرک می ترسم.

گفتم: آیا واقعا چنین است که مسلمانان بعد از شما مشرک می شوند؟! در پاسخ فرمود:

مَا إِنَّهُمْ لاَ یَعْبُدُونَ شَمْساً وَ لاَ قَمَراً وَ لاَ وَثَناً وَ لاَ حَجَراً وَ لَکِنَّهُمْ یُرَاءُونَ بِأَعْمَالِهِمْ وَ اَلرِّیَاءُ هُوَ اَلشِّرْکُ کَلاَّ قال الله تعالی« فَمَنْ کَانَ یَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا یُشْرِکْ بِعِبَادَهِ رَبِّهِ أَحَدًا » . (2) امت من به پرستش آفتاب، ماه، بت و سنگ نمی گرایند، ولی در اعمال خود را می کنند و ریا، شرک است و این، هرگز راه سعادت نیست)، خدای تعالی می فرماید: هر کس به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد و هیچ کس را در عبادت پروردگارش0.