هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 652

چند روز پس از مرگ فرمانروا، اظهار عقل نمود و از خانه بیرون آمد، نزدیک دانشگاه الأزهر مسکین گزید، اموال خود را تحویل گرفت و با اطمینان خاطر به کار تألیف و تصنیف پرداخت و چون خط خوبی داشت پاره ای از کتابهای علمی را نسخه برداری می کرد و با فروش آنها امرار معاش میکرد.

فرمانروای مصر مردی عامی و بی سواد نبود و از جهت علمی، صلاحیت زمامداری و ریاست داشت، ولی فاقد سلامت فکر و صلاحیت اخلاق بود و قدرت خود را در موارد ناروا به کار می برد؛ از این رو مردم در حکومت وی آن چنان در معرض خطر بودند و احساس ناامنی می کردند که مرد دانشمندی مثل ابن هیثم ناچار می شود برای حفظ جان خویش به پناه جنون برود و خود را به دیوانگی بزند تا از شر او در امان بماند.(1)

حکایت 852: کفش های بدون پا!

دیل کارنگی در کتاب خود از زبان مرد گرفتاری که بدهکار بوده و قدرت ادای دین خود را نداشته و علاوه بر مشکلات زندگی به ناچار مغازه ی خود را نیز تعطیل کرده بود، چنین می گوید:

مثل اشخاصی که از پا در آمده اند در خیابان راه می رفتم، قدرت مبارزه و نیروی ایمان و امید را از دست داده بودم. در این هنگام ناگهان مرد بی پایی را دیدم که روی تخته چوبی کوچک مجهز به چهار چرخ مخصوص نشسته و با دو قطعه چوب کوچکی که در دست هایش داشت خود را به جلو می کشاند، وقتی با او رو به رو شدم که عرض خیابان را طی کرده بود و می کوشید کمی خود را بلند کند تا از لبه ی خیابان داخل پیاده رو شود. در این هنگام چشمانش با چشمان من تلاقی نمود و با تبسم گرمی سلام کرد و گفت: چه هوای خوبی است! این طور نیست؟ من در مدتی که به تماشای او ایستاده بودم متوجه شدم که تا چه حد غنی و متنعم هستم، من صاحب دو پا بودم و می توانستم راه بروم. از این که آن قدر به حال خود غصه و اندوه میخوردم شرمسار شدم و با خود گفتم: وقتی این مرد معلول می تواند خوشحال ود.