معراج السعاده صفحه 1006

: «عدل یک ساعت ، بهتر از عبادت شصت سال است» . (1)

و به جهت علو مرتبه این صفت شریفه ، هر فرمانفرمایی او را طالب ، و به اشتهار به آن راغب است . و می خواهد که او را به صفت دالت ستایش کنند . و نیکخواه بندگان خدا خوانند . و همه کس این مطلب را دانسته است و فهمیده . و لهذا غالب اشخاصی که در خدمت سلطانی یا فرمانروایی راه سخن می یابند و مجال تکلم دارند چون واسطه ضعف یا به جهت طمع و دوستی مال دنیا یا از راه تشویش و خوف می خواهند که او رااز خود راضی دارند و سخنی گویند که باعث نشاط خاطر او باشد در خوش آمدگویی می گشایند و او را به خوش سلوکی و عدالت می ستایند و ذکر عدل و داد او می نمایند . وهر یک ، از عدل او حکایتی ادا می نماید و علامتی اختراع می کند تا امر بر او مشتبه می شود و به سخن خوش آمدگویان فریفته می گردد و خود را متصف به صفت عدالت یقین می کند . بلکه بسیار می شود که عمال و «ضابطان» (2) ولایات او جمعی را به رشوه فریفته می سازند تا در خدمت آن فرمانروا زبان به خوش سلوکی و امانت آن عامل یاضابط می گشایند . یا از راه تشویش و بیم از او ، حسن سلوک او را ذکر می کنند . و این نیزیک سبب فریفته شدن فرمانفرما می گردد . و تجسس احوال ضعفا و رعایا نمی نماید . وبه رفاهیت ایشان یقین می کند و به این سبب دین و دولت او برباد می رود و ضعفا و رعایاپایمال ظلم و ستم می شوند و آن صاحب فرمان چنان می داند که نام نیک