معراج السعاده صفحه 103

، و از سرزنش ملامت کنندگان نیندیشد . و لیکن به شرطی که پا از دایره شریعت مقدسه بیرون ننهد ، و عملی که در شرع اقدس از آن نهی صریح شده مرتکب نشود ، و کاری که فساد آن زیادتر ازفساد رذیله باشد - که در صدد دفع آن است - از او سر نزند ، و از این است که : از برای سالک راه سعادت لابد است از استادی حاذق که علاج هر مرضی را داند ، و قدر معالجه را شناسد .

و عجب آنکه : کسانی که اوصاف بهایم و سباع ، و اخلاق شیاطین ، سرا پای نفس ایشان را فرو گرفته است ، روز و شب در آراستن بدن خود چون زنان ، و شب و روز درفکر غذا و شراب چون چهار پایان ، مسلمین از ایذا و اذیت ایشان در فغان ، و بندگان خدا از ظلم ایشان به جان ، نه حرام می دانند و نه حلال ، و نه از پاداش می ترسند و نه ازوبال ، چنان که اگر به کسی برخورند که به جهت خلاص نفس خود بعضی اعمال که موافق شرف و بزرگی نیست از او سرزند ، مانند خدمت خود و عیال خود ، یا تواضع وفروتنی زیاده از حد شان خود ، یا خود را از بعضی غذاهای مقوی محروم سازد ، زبان ملامت و «تشنیع» (1) به او دراز می کنند و او را از سفیه و بی عقل می شمارند ، غافل از آنکه کدام سفاهت از آنچه مرتکب هستند بدتر و بالاتر است .

و اما معالجات جزئیه هر مرضی پس به تفصیلی است که در باب آینده مذکورمی شود ،