معراج السعاده صفحه 1234

و اگر کسی شاخه درخت را بدون حاجتی بشکند کفران نعمت خدا را در خلق درخت و خلق دست خود کرده ، زیرا دست را از برای لغو و عبث نیافریده . و غرض ازخلق درخت آن است که : نمو کند و به مرتبه ای که باید برسد [برسد] تا بندگان خدا از آن منتفع گردند . پس شکستن آن پیش از آنکه به منتهای نمو برسد به جهت امری که موجب انقطاع باشد مخالف حکمت آن است . ولی با وجود غرض صحیح ، شکستن آن جایز است ، زیرا درخت و حیوان را خداوند - سبحانه - فدای غرض انسان کرده وفرموده :

«و سخر لکم ما فی السموات و ما فی الارض جمیعا» . (1)

و مخفی نماند که : این افعال و اعمال که موجب کفران نعمت هستند بعضی باعث نقصان قرب به خدا و پستی منزلت می شوند . و بعضی دیگر بالمره آدمی را از حدودقرب الهی می رانند و به عالم بعد می کشانند و داخل افق شیاطین می نمایند . و از ین جهت بعضی را در زبان شرع ، مکروه و بعضی را حرام شمرده اند . و حقیقت امر آن است که : همه آنها کفران نعمت و مخالف مصلحت و عدول از عدالت اند . و لیکن چون خطاب تکلیف ، شامل عوام نیز هست ، که درجه ایشان نزدیک به درجه چهار پایان است . و ظلماتی بالاتر از ظلمت بسیاری از این اعمال که ظلمت میل به دنیا و رکون به آن و جهل و نادانی باشد ایشان را فرو گرفته . لهذا ظلمت بعضی از این اعمال در انسان چندان ظهوری نمی کند ، به این جهت آن را مکروه شمرده اند ،