معراج السعاده صفحه 1241

.

و چون محض رغبت و خواهش ، بدون عزم و اراده برداشتن طعام ، و خوردن ، ثمره نداشت حق - جل و علی - در آدمی اراده را آفرید .

و بسا باشد که محتاج به قوه غضبیه باشد تا کسی را که خواهد غذای او را بگیرد ازخود مندفع سازد . پس قوه غضب را در او خلق کرد . و هر یک از این گرسنگی و سیری و اراده و غضب ، بر اسباب بی نهایت محتاج است . و چون مجرد فهمیدن غذا و گرسنگی و اراده غذا خوردن فایده ندارد مادامی که قدرت بر تحصیل غذا و بر داشتن آن نداشته باشد پس اکل غذا موقوف است بر آلات و اعضایی که آدمی آن را طلب کند . و برجوارحی که آن را بردارد .

پس به این جهت پروردگار حکیم اعضایی از برای حیوانات آفرید که تو ظاهر آنهارا می بینی و از اسرار و حکمتهای آن غافل و بی خبری .

بعضی از آنها را به جهت طلب غذا خلق فرمود ، چون : دو پا از برای انسان ، وبال و پر از برای مرغان و چهار دست و پا از برای چهار پایان . و بعضی دیگر را به جهت دفع کسی که مانع از تحصیل غذا باشد آفرید . پس بعضی حیوانات را شاخ داد . و برخی را دندان عطا فرموده . و پاره ای را چنگال ارزانی داشت . وبعضی دیگر را نیش کرامت کرد . و از برای انسان ، اسلحه آفرید .

و بعضی دیگر از اعضا را به جهت بر گرفتن غذا مقرر فرمود ، چون