معراج السعاده صفحه 1247

و از هر طایفه بسیاری از آنچه به آن محتاج اند دور بود ، بلکه بیابانها ودریاها و کوههای عظیمه فاصله بود . لهذا خداوند حکیم حرص مال و شوق سود را برارباب تجارت مسلط ساخت . و ایشان را مسخر گردانید تا متحمل زحمتها و محنتهاگردند . و سفرهای دور و دراز کنند . و سرما و گرما را بر خود قرار دهند . و بیابانها ودریاها را قطع نمایند ، و ما یحتاج مردمان را از مشرق تا به مغرب و از مغرب تا به مشرق نقل کنند . و چون پیاده رفتن در قوه ایشان نبود و بار بر دوش کشیدن ایشان را میسر نه ، پس حیوانات بارکش را آفرید و ایشان را مسخر انسان گردانید تا متحمل بارهای گران ایشان شده و تن به زیر احمال و اثقال ایشان داده و بر گرسنگی و تشنگی صبر نموده وبارهای ایشان را به مقصد می رسانند . و کیفیت ساختن کشتیها را به ایشان تعلیم نمود . وباد موافق را امر فرمود تا آنها را به سلامت از دریاهای هولناک به ساحل رسانند .

فصل : طبقات و اصناف ملائکه و اعمال ایشان

چون محض وجود غذا و حضور آن و اصلاح آن فایده نمی بخشد ، مادامی که خورده نمی شد و جزو بدن نمی گردید . و این موقوف بود بر اعمال بسیار و اسباب بی شمار از خائیدن و فرو بردن و هضم در معده و در جگر و دفع فضلات آن و غیراینها از افعالی که هر یک به اسباب بسیار موقوف بود . لهذا خدای - تعالی - همه را به حکمت بالغه چنانچه شاید و باید خلق کرد . - همچنان که اندکی از آنها در اوایل