معراج السعاده صفحه 1352

به فهم قاصر انسانی به واسطه بیان آن را از برای ایشان به کسوت حروف و الفاظ ، شبیه است به صدا کردن انسان از برای بهایم و مرغان ، زیرا انسان چون بخواهد چهارپا یامرغی را تفهیم کند که بیاید یا برود نظر به اینکه فهم آنها از فهمیدن کلام انسانی که ازروی شعور و عقل صادر است و با ترتیب تمام در غایت انتظام به آن تکلم می شودقاصر است ، لهذا آدمی در سخن گفتن از مرتبه انسانیت تنزل می کند و در تکلم با آن حیوانات به آنچه لایق آنهاست صدا می کند .

پس همچنین انسان چون از حمل کلام الهی قاصر و عاجز بود ، لهذا سلطان کلام اواز عرش عظمت و جلال به درجه فهم انسان نزول کرد . و در مظاهر حروف و اصوات تجلی نمود . و صورت حروف به واسطه آن مشرف گردید . همچنان که بدن انسانی به واسطه تعلق روح مجرد به آن به مرتبه شرافت رسید .

دوم : در وقت قرآن خواندن ، متذکر تعظیم صاحب کلام گردد و یاد آورد که :

آنچه می خواند کلام بشر نیست بلکه کلام خداوند علام و خالق شمس و قمر است . ودر خواندن کلام او نهایت خطر است . و همچنان که سزاوار نیست که بی طهارت دست بر جلد و ورق و کلمات آن مالند ، همچنین زبانهای ناپاک را که به کلمات ناشایست متکلم می گردند سزاوار نیست که آن را بخوانند . و دلهای ملوث به رذایل اخلاق را نمی شاید که به حول معانی آن بگردند .

و بالجمله باید در آن وقت ، متذکر تعظیم کلام و متکلم باشد .