معراج السعاده صفحه 207

عدل و سیاست آموخت و خیر خواه همه گردانید تا یکی را بر درخانه گماشت که هر کدام که نجس باشد منع کند و بکشد . و به آن وحی نمود که دربلندیها و کوهها و درختها از موم خانه سازد تا از آفات محفوظ باشند .

و نظر کن در کیفیت بنای خانه های ایشان که همه را به شکل مسدس می سازند ، زیرااگر «مستدیر» (1) ساختندی در بیرون خانه ها خلل و فرج «مهمل» (2) ماندی . و اگر مربع بناکردندی زوایای آن در اندرون خالی بودی ، پس شکل مسدس را اختیار کردند که هیچ موضعی از مواضع خارجه و داخله آن ضایع نماند «فسبحان من خالق خبیر و حکیم لطیف و بصیر» .

قدرت نمائی حق در خلقت انسان

و اما انسان : پس این خود ظاهر است که : اول او قطره آبی بود گندیده که در تمام اجزای بدن مستغرق بود و خداوند حکیم از حکمت بالغه محبتی میان مرد و زن قرارداد ، و به کمند شهوت ایشان را به جانب مجامعت کشید تا به حرکت «وقاعیه» (3) نطفه ازمواضع مستغرقه ، مستخرج شود . و آلت رجولیت را قوه دفع ، و رحم زن را قوه جذب عطا کرد تا نطفه مرد را به جانب خود جذب نمود و با منی زن ممزوج شده و در رحم قرار گرفت .

و گاه باشد که : مزاج زن را قوتی تام ، قریب به قوت ذکوریت بوده ، مزاج جگرش راحرارتی کامل باشد ، و منی که از کلیه راست جدا شود حرارت آن اشد از آنچه از کلیه چپ منفصل می شود بوده باشد ، به نوعی که آثار نطفه مرد از آن به ظهور

1- 13. گرد و دایره مانند .
2- 14. بیهوده و بیکار .
3- 15. مؤنث وقاع : همبستر شدن