معراج السعاده صفحه 213

آن و ببین که آن را از استخوانهای مختلف الشکل مرکب نموده - مانند کره - که باطن آن را مجمع حواس کرده و کاسه سر را از شش استخوان آفریده ، دو استخوان از آن ها بجای سقف و چهارتای دیگر به منزله دیوار است . و همه آن ها را به یکدیگر وصل کرد و در محل وصل آن ها که «شئون» نامند درزهای بسیار قرار داد تا بخاراتی که در دماغ بهم می رسد از آن ها بیرون رود و در باطن سر مکث نکند تا موجب حصول امراض گردد .

و چهار استخوان دیوار را چون صدمات بیشتر بر آن ها وارد می شود صلب تر ازاستخوانهای سقف آفریده . و از این چهار تا یکی را که در پشت سر واقع است محکمترو از دیگران کرد ، زیرا که چون از پیش نظر غایب است دیده را محافظت آن ممکن نیست پس باید استحکام آن بیشتر باشد تا از آفات محفوظ باشد .

و در آنجا دماغ را خلق کرد چرب و نرم ، تا رگهائی که از آن می روید نرم باشد ونشکند و صور محسوسات در آنجا نقش شود ، و مزاج آن را تر و سرد گردانید تا به سبب حرارتی که از حرکات فکریه حاصل می شود نسوزد . و دو پرده بر روی آن کشید : یکی نرم و نازک ، که ملاصق دماغ است . و دیگری صلب و غلیظ که به کاسه سر متصل است و در آن سوراخهای بسیار است که فضلات دماغیه از آن ها بیرون می ریزد . و از برای آن شعبه های بسیار باریک است از درزهای کاسه سر بالا رفته و به آن ها پرده و کاسه به یکدیگر ملصق