معراج السعاده صفحه 372

دوست تر دارم که با عابد کج خلقی بنشینم» . (1)

معالجه کج خلقی

و معالجه این صفت ذمیمه نیز مانند سایر صفات آن است که : مفاسد دنیویه و اخرویه آن را متذکر شود و ملاحظه کند که این صفت ، خالق و خلایق را با او دشمن می کند ، پس مهیای این گردد که این را از خود دفع نماید . بعد از آن در وقت هر سخنی و حرکتی در فکر باشد که کج خلقی از او سر نزند و خود را محافظت کند و به حسن خلق بدارد تاحسن خلق ملکه او گردد و از برای او معتاد شود .

چنانچه مذکور شد ضد این صفت مهلکه حسن خلق است که از شرایف صفات وفضائل ملکات است و عقل و نقل دلالت بر مدح و خوبی آن می کنند . پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند که : «در کفه میزان اعمال در روز قیامت ، چیزی بهتر ازحسن خلق نیست» . (2)

و روزی به بنی اعمام خود فرمودند که : «ای فرزندان عبد المطلب ! اگر وسعت آن راندارید که مردم را به اموال خود وسعت دهید پس با ایشان به گشاده روئی ملاقات کنید» . (3)

و نیز آن حضرت فرمودند که : «خدا دین اسلام را خالص از برای خود گردانید . وصلاحیت ندارد از برای این دین مگر سخاوت و حسن خلق . پس دین خود را به این دوزینت دهید» . (4)

و به آن جناب عرض کردند که : «ایمان کدام یک از مؤمنین افضل است ؟ فرمودند :

هر کدام که خوش خلق ترند» . (5)

و باز فرمودند که

1- 53. احیاء العلوم ، ج 3 ، ص 45 . و محجه البیضاء ، ج 5 ، ص 94
2- 54. کافی ، ج 2 ، ص 99 ، ح 2 .
3- 55. کافی ، ج 2 ، ص 103 ، ح 1 .
4- 56. کنز العمال ، ج 6 ، ص 347 ، ح 15989 .
5- 57. سنن دارمی ، ج 2 ، ص 323 . و محجه البیضاء ، ج 5 ، ص 90 .