معراج السعاده صفحه 376

بود که از آن حضرت خواهش کنم قدری جامه خودرا به من دهند» . (1)

صفت سیزدهم : عداوت و دشمنی

عداوت و دشمنی

و آن بر دو قسم است : زیرا که هر که عداوت کسی را در دل دارد یا آن را در دل پنهان می کند و انتظار زمان فرصت را می کشد ، یا علانیه و آشکار در صدد ایذا و اذیت آن شخصی است که او را دشمن دارد ، و اظهار عداوت او را می کند .

قسم اول : را «حقد و کینه» گویند ، که عبارت است از : پنهان کردن عداوت شخصی در دل .

و قسم دوم : را «عداوت» نامند ، و این ثمره قسم اول است ، زیرا که : چون کینه قوت گرفت و عداوت شدید گردید ، خزانه دل از محافظت آن عاجز ، و پرده از روی کاربر می دارد . و قسم اول از ثمرات غضب است ، زیرا که : چون آدمی بر دیگری خشم گیردو به جهت عجز از انتقام یا مصلحتی دیگر آن وقت اظهار غضب نکند و خشم خود رافرو برد و در دل خود پنهان سازد کینه حاصل می شود . و هر یک از این دو قسم از صفات مهلکه و اخلاق رذیله است .

و از اخبار مستفاد می شود که : مؤمن کینه ور نیست . و در غالب اوقات صفات مهلکه دیگر نیز از کینه و عداوت متولد می گردد ، چون حسد و غیبت و دروغ و بهتان وشماتت و اظهار عیب و دوری و ایذاء و سخریت و استهزاء و غیر اینها از آفات و اعمال محرمه که دنیا و دین آدمی را فاسد می سازد .