معراج السعاده صفحه 379

. و در مجامع ومحافل ، نیکیهای او را اظهار نماید . بلکه نسبت به او زیاده از دیگران نیکی و احسان کندتا نفس را گوشمالی داده بینی شیطان را بر خاک مالد . و پیوسته چنین رفتار کند تا آثارعداوت از دل او بر طرف شود .

و ضد این صفت«نصیحت» است ، که عبارت است از : خیر خواهی و نیک پسندی بردیگران . و آن نیز بر دو قسم است : باطنی و ظاهری .

اولی : عبارت از آن است که : به دل ، طالب خوبی و خیر مسلمین باشد .

دومی : آن است که خیر و صلاح ایشان را به جا آورد .

و شرافت این صفت بسیار ، و فضیلت آن بی شمار است ، همچنان که در بیان صفت حسد مذکور خواهد شد .

فصل : مذمت ضرب ، فحش ، لعن و طعن

بدان که : از آثار و لوازمی که بر حقد و عداوت مترتب می گردد ، ضرب و فحش ولعن و طعن است . و بسا باشد که اینها از مجرد غضب نیز صادر گردند . و می شود که به جهت همنشینی اوباش و اراذل ، و مصاحبت فساق و جهال ، و کسانی که هرزه گو و معتادبه فحش دادن هستند ، فحش دادن عادت کسی شود که بدون دشمنی و غضبی فحش به زبان او جاری گردد .

و شکی نیست که همه این امور ، مذموم است و قبیح ، و در شریعت غرا ، حرام صریح اند . و موجب «حبط» (1) اعمال و مولد خسران مآل اند . و «ملیین» (2) و حکماء ومتشرعه و سایر عقلاء بر خباثت آنها متفق ، و