- زندگینامه و آثار مرحوم ملا احمد نراقی 1
- زندگینامه 1
- نقش مرحوم حاج ملا احمد نراقی در جنگ دوم با روسیه تزاری 4
- پدر مرحوم نراقی 5
- اساتید مرحوم نراقی 6
- مشایخ روایتی او 7
- شاگردان او 7
- تالیفات مرحوم نراقی 8
- وفات مرحوم نراقی 11
- فرزندان مرحوم نراقی 11
- کتاب معراج السعاده 13
- در مورد چاپ کتابی که پیش رو دارید این کارها انجام شده 14
- مصادر مقدمه 16
- مقدمه مؤلف 18
- فصل اول : شناختن نفس مقدمه شناختن خدا 26
- تاثیر شناختن نفس در تهذیب اخلاق 26
- شناختن نفس مقدمه شناختن خدا 26
- باب اول : در بیان بعضی مقدمات نافعه ، از بیان حالات نفس و منفعت فضایل اخلاق و مضرت رذایل آن 26
- فصل دوم : ترکیب انسان از جسم و نفس 28
- فصل سوم : راه شناختن نفس 30
- فصل چهارم : حقیقت و ماهیت آدمی 33
- فصل پنجم : سیر به عالم بالا با جنبه روحانی 35
- فصل ششم : لذت و الم جسم و روح 37
- مفاسد بیماری نفس و فوائد صحت آن 38
- فصل هفتم : مفاسد بیماری نفس و فوائد صحت آن 38
- علم بدون تزکیه ، علم نیست 42
- فصل هشتم : حصول ملکات نفسانیه به تکرار اعمال 45
- توجه به صحت جسم ، و غفلت از صحت و روح 45
- فصل نهم : فایده علم اخلاق و برتری آن بر سایر علوم 47
- فصل دهم : تهذیب اخلاق و ثمره آن 50
- تهذیب اخلاق و ثمره آن 50
- سعید مطلق کیست 51
- فصل اول : قوای چهارگانه و تبعیت سایر قوا از آنها 52
- قوای چهارگانه و تبعیت سایر قوا از آنها 52
- باب دوم : در سبب انحراف اخلاق از جاه پسندیده و حصول اخلاق ذمیمه و بیان قوای نفس انسانی 52
- اما این چهار سرهنگ 53
- قوه عاقله 55
- لذت و الم قوای چهارگانه 58
- فصل دوم : لذت و الم قوای چهارگانه 58
- منحصر نبودن لذات در لذات جسم 59
- سعی در استیلای قوه عاقله بر سایر قوا 63
- فصل چهارم : در بیان اینکه قوه عقلیه ادراک کلیات کند ، و قوه وهمیه ادراک جزئیات نماید 66
- فصل سوم : قوای چهارگانه سر منشا نیکیها و بدیها 66
- فصل پنجم : کارفرمائی قوه عامله 69
- فصل ششم : اجناس صفات رذیله 73
- فصل هفتم : مقابل هم بودن اوصاف رذیله و صفات فاضله 75
- فصل هشتم : مشتبه شدن صفات رذیله به صفات حسنه 78
- باب سیم : دربیان محافظت اخلاق حمیده ازبیرون رفتن ازحداعتدال 85
- حفظ تعادل اخلاق حمیده 85
- فصل اول : حفظ تعادل اخلاق حمیده 85
- فصل دوم : مقدمات تزکیه نفس 89
- شباهت علم اخلاق به علم طب 89
- تشخیص امراض نفسانی 96
- فصل سوم : تشخیص امراض نفسانی 96
- اسباب امراض نفسانی 99
- راه معالجه امراض نفسانی 100
- اخلاق حسنه و ذمیمه و فواید و مفاسد آنها 104
- باب چهارم : در تفصیل انواع اخلاق و بیان شرافت فضایل و شرح مفاسدرذایل 104
- مقام اول : عدالت 105
- عدالت 105
- فصل اول : در بیان آن چه متعلق است به قوه عامله و آن عبارت است از عدالت 105
- اقسام و درجات عادل 109
- فصل دوم : اقسام عدالت 111
- فصل سوم : عدالت سر منشا کمال و سعادت 115
- فصل چهارم : اتصاف مصلح به عدالت 119
- در بیان معالجه اخلاق ذمیمه که متعلق است به قوه عاقله 122
- مطلب اول : در بیان دو جنس رذیله و ضد آنها 122
- معالجه جربزه و جهل و تحصیل ضد آنها 122
- مقام دوم : در بیان معالجه اخلاق ذمیمه که متعلق است به قوه عاقله 122
- حکمت در مقابل جربزه و جهل 125
- شرافت و فضیلت علم و علماء 127
- آداب و شروط تعلم 131
- آداب تعلیم 135
- علم اصول عقاید 138
- احتراز از معاصی سبب اعتقاد جازم 142
- تلقین ترجمه عقائد به اطفال 146
- وجوب عینی علم اخلاق 148
- علم مقدمه عمل 150
- مطلب دوم : در بیان سایر انواع رذایلی که از دو جنس مذکور ، جربزه و جهل بسیط ، ناشی می شوند 151
- صفت اول : جهل مرکب 151
- شک و حیرت 153
- صفت دوم : شک و حیرت 153
- یقین و اقل مراتب آن 154
- علامات صاحب یقین 156
- مراتب یقین 161
- فصل : توحید و اقسام آن 164
- شرک و اقسام آن 164
- صفت سیم : شرک و اقسام آن 164
- مراتب توحید و اثرات آن 165
- فصل : علائم ترقی در مراتب توحید 167
- فصل : آشنائی با اسرار ملک و ملکوت 172
- صفت چهارم : خواطر نفسانی و وساوس شیطانی 174
- خواطر نفسانی و وساوس شیطانی 174
- افکاری که دل را مشغول می کند 175
- فصل : اقسام الهام و وسوسه و علامات آنها 178
- فصل : مضرات وساوس شیطانی و خواطر نفسانی 183
- فصل : معالجه امراض نفسانی 185
- غفلت از خدا سبب وسوسه شیطان 187
- ذکر قلبی مانع وساوس و خواطر 191
- فایده : کیفیت سد ابواب خواطر ، و رفع وساوس 193
- فصل : خواطر و افکار محموده و اقسام آنها 196
- تدبر در آفرینش اقلیم وجود 201
- حکمت الهی در خلقت پشه و زنبور 204
- قدرت نمائی حق در خلقت انسان 207
- تفکر در استخوانها و رگهای بدن 209
- تامل در عجایب استخوان سر 212
- نگاهی به اسرار چشم و نقش آن 215
- در عجایب گوش 215
- حکمتهای نهفته در صورت انسان 216
- دستگاه گوارش بدن 218
- دستگاه گردش خون 221
- نگاهی به چگونگی خلقت دستها و انگشتان 221
- حکمت الهی در غذا و تربیت نوزاد 223
- ترکیب مخصوص آفرینش پای آدمی 223
- نقش قوه خیالیه و واهمه و عاقله 224
- آیات آفاق : مشاهده قدرت پروردگار در کره زمین 227
- درختان و شکوفایی آنها 228
- انواع گیاهان و فوائد آنها 228
- اصناف حیوانات 229
- عجایب دریاها 229
- تفکر در کرات آسمانی 230
- عظمت آسمانها 231
- تفکر در اعمال و افعال خود 233
- مکر و حیله 239
- صفت پنجم : مکر و حیله 239
- طریقه خلاصی از مکر و حیله 241
- مقام سیم : در بیان صفات رذیله و اخلاق جمیله که متعلق است به قوه غضبیه 242
- تهور 242
- جبن 243
- صفت اول : خوف و اقسام آن 244
- خوف و اقسام آن 244
- فصل : انواع خوف مذموم 245
- علل خوف از مرگ 247
- فصل : اطمینان قلب و طریقه تحصیل آن 258
- فصل اول : سبب ایمنی از مکر الله 259
- ایمنی از مکر خدا 259
- صفت دوم : ایمنی از مکر خدا 259
- فصل دوم : خوف از خدا و انواع آن 262
- فصل سوم : مکروهاتی که سر منشا خوف و ترس است 265
- مکروهاتی که سر منشا خوف و ترس است 265
- خوف از سوء عاقبت 267
- فصل چهارم : خوف از خدا عالی ترین درجه خوف 268
- فصل پنجم : کیفیت تحصیل صفت خوف از خدا - جل جلاله - 276
- کیفیت تحصیل صفت خوف از خدا 276
- علت نترسیدن از سوء خاتمه 281
- راه محافظت خاطر از معاصی در وقت مردن 288
- صفت سیم : یاس و ناامیدی از رحمت خدا و مذمت آن 293
- یاس از روح الله 293
- رجاء و امیدواری به خدا 294
- فصل : رجاء و امیدواری به خدا 294
- آیات و اخبار در فضیلت رجاء 297
- اموری که وسیله نجات مؤمنین است 302
- رجاء و امیدواری بدون طاعت 308
- فصل : خوف اصلح است یا رجاء ؟ 309
- فصل : طریقه تحصیل رجاء 315
- صفت چهارم : ضعف نفس و معالجه آن 317
- ضعف نفس و معالجه آن 317
- فصل : قوت نفس و طریقه تحصیل آن 318
- صفت پنجم : دنائت همت و مذمت آن 319
- صفت ششم : بی غیرتی و بی حمیتی و مذمت آن 322
- بی غیرتی و بی حمیتی 322
- فصل : غیرت در دین و ناموس 323
- غیرت در اولاد و تربیت آن 328
- غیرت در مال 333
- عجله و شتابکاری 335
- صفت هفتم : عجله و شتابزدگی و مذمت آن 335
- فصل : وقار و طمانینه 341
- سوء ظن و بد دلی به خدا و خلق 342
- صفت هشتم : سوء ظن و بد دلی به خدا و خلق 342
- طریقه معالجه بدگمانی به خدا و خلق 347
- فصل : حسن ظن به خدا و خلق 348
- غضب 349
- صفت نهم : غضب و اسباب آن 349
- فصل : غضب مفرط و مفاسد آن 351
- فصل : معالجه غضب 353
- فصل : حلم و کظم غیظ 358
- در صدد انتقام بودن 362
- صفت دهم : در صدد انتقام بودن و مذمت آن 362
- فصل : عفو و بخشش و فضیلت آن 365
- غلظت و درشتی در گفتار و کردار 367
- صفت یازدهم : غلظت و درشتی در گفتار و کردار 367
- شرافت مدارا کردن با مردم 369
- صفت دوازدهم : کج خلقی 370
- کج خلقی 370
- معالجه کج خلقی 372
- عداوت و دشمنی 376
- صفت سیزدهم : عداوت و دشمنی 376
- معالجه عداوت و دشمنی 377
- فصل : مذمت ضرب ، فحش ، لعن و طعن 379
- نفرین به مسلمان 388
- عجب و خود بزرگ بینی و مذمت آن 390
- صفت چهاردهم : عجب و خود بزرگ بینی و مذمت آن 390
- عجب ، سرمنشا آفات و صفات خبیثه دیگر 395
- فصل : معالجه مرض عجب 396
- معالجه تفصیلی مرض عجب 403
- علاج عجب به علم 404
- علاج عجب به عبادت و طاعت 408
- علاج عجب به ورع و تقوی و نحو اینها 409
- علاج عجب به حسب و نسب 412
- علاج عجب به جمال 415
- در علاج عجب به مال 417
- علاج عجب به قوت و قدرت خود 419
- علاج عجب به جاه و منصب و نحو اینها 419
- علاج عجب به عقل و زیرکی خود 421
- فصل : شرافت شکسته نفسی و حقیر شمردن خود 423
- صفت پانزدهم : کبر و فرق آن با عجب 424
- کبر و فرق آن با عجب 424
- متکبرین در روز قیامت 426
- فصل : اقسام تکبر و درجات متکبرین 430
- فصل : طریقه معالجه تکبر 432
- فصل : علائم و نشانه های تکبر و تواضع 437
- فصل : تواضع و فروتنی 446
- فایده : مذموم بودن ذلت و خواری 450
- صفت شانزدهم : افتخار (فخر) و مذمت آن 451
- صفت هفدهم : بغی و سرکشی و علاج آن 452
- صفت هیجدهم : خودستایی 454
- صفت نوزدهم : عصبیت 455
- صفت بیستم : کتمان حق و مذمت آن 456
- کتمان حق 456
- فصل : انصاف 457
- قساوت قلب و سخت دلی 458
- صفت بیست و یکم : قساوت قلب و سخت دلی و علاج آن 458
- مقام چهارم : آنچه متعلق است به قوه شهویه ازرذایل صفات وفضایل ملکات 459
- آنچه متعلق است به قوه شهویه ازرذایل صفات وفضایل ملکات 459
- مطلب اول : دو جنس صفات خبیثه متعلقه به قوه شهویه ، و ضد آنها 460
- فصل اول : مذمت شره و مفاسد شکم پرستی 460
- مذمت شره و مفاسد شکم پرستی 460
- ثمرات گرسنگی 466
- مفاسد پیروی از شهوت فرج 467
- فصل دوم : مذمت خمود و فواید نکاح 474
- فصل سوم : عفت ، ضد شره و خمود 477
- مطلب دوم : سایر صفاتی که متعلق است به قوه شهویه 481
- فصل : حقیقت دنیا فی نفسه 481
- صفت اول : محبت دنیای دنیه و بیان این صفت و آنچه متعلق به آن است 481
- فصل : تقسیم دنیا به مذموم و غیر مذموم 488
- فصل : مذمت دنیا و بی ارزشی و بی اعتباری آن 490
- فصل : چیزهایی که دنیا را به آنها تشبیه کرده اند 511
- فصل : بیان دنیای ممدوح و مذموم 520
- فصل : فقر و غنا و حالتهای آنها 524
- فصل : مذمت مال و مالداری 525
- فصل : مفاسد مال 531
- فصل : طرق رهایی از مفاسد مال 537
- فصل : زهد و فضیلت آن 540
- فصل : درجات و اقسام زهد 555
- صفت دوم : مفاسد غنا و بی نیازی 567
- مفاسد غنا و بی نیازی 567
- فصل : فقر و اقسام آن 569
- فصل : فضیلت و شرافت فقر و فقرا 572
- فصل : فضیلت فقیر صابر و راضی ، بر غنی شاکر و سخی 580
- فصل : فرق بین فقیر و گدا و مذمت تکدی 583
- صفت سوم : حرص و مفاسد آن 594
- حرص و مفاسد آن 594
- فصل : ملکه قناعت 596
- فصل : طریقه معالجه صفت حرص ، و تحصیل ملکه قناعت 599
- صفت چهارم : طمع و مفاسد آن 605
- طمع و مفاسد آن 605
- فصل : شرافت استغنا و قطع طمع 608
- صفت پنجم : بخل و مذمت آن 610
- بخل و مذمت آن 610
- فصل : فضیلت سخاوت 613
- فصل : چگونگی مصرف مال 622
- فصل : نکات باطنیه سخاوت 624
- زکاه 625
- اول : زکاه 625
- اسرار وجوب زکاه 628
- آداب انفاق کننده 630
- علاج منت گذاردن و ایذای فقیر 633
- فایده : آداب انفاق شونده 641
- دوم : خمس 642
- سیم : نفقه اهل و عیال 644
- اول : صدقات مستحبه 647
- دوم : هدیه 652
- مهمانی کردن 652
- سوم : مهمانی کردن و آداب آن 652
- آداب میهمان 655
- چهارم : حق معلوم ، و حق حصاد 657
- پنجم : قرض دادن 658
- ششم : مهلت دادن قرض دار 659
- هفتم : اعانت مسلمین نمودن 660
- هشتم : حفظ آبرو و دفع شر اشرار 661
- نهم : ساختن مسجد ، مدرسه و پل 661
- مال حرام خوردن 662
- صفت ششم : (از صفات رذیله متعلقه به قوه شهویه) مال حرام خوردن 662
- فصل : اموال حلال و حرام و مشتبه و درجات آنها 665
- فصل : فضیلت اجتناب از مال حرام 669
- فصل : مداخل مال حلال 672
- مداخل غیرحلال 673
- اصناف دزدان و گدایان 674
- صفت هفتم : خیانت و عذر در مال 675
- صفت هشتم : خوض در باطل 677
- خوض در باطل 677
- صفت نهم : سخن بی فایده گفتن 678
- سخن بی فایده گفتن 678
- فصل : خاموشی و ترک سخنان لغو و بی فایده 684
- حسد ومفاسد آن 685
- صفت اول : حسد 685
- مقام پنجم : صفاتی که متعلق است به سه قوه عاقله ، غضبیه ، شهویه ، یابه دوقوه ازاین سه قوه 685
- حسود سود نمی برد 690
- فایده : مراتب حسد 693
- فصل : موجبات حسد 694
- فایده : حسدورزی هر صنفی به صنف خود 699
- محبت دنیا منشا همه اسباب حسد 699
- فصل : معالجه مرض حسد با علم و عمل 702
- حسد مایه ضرر دنیوی حاسد است نه محسود : 704
- فایده : دو قسم حسد مذموم و حرام 708
- فصل : مدح و فضیلت نصیحت و خیر خواهی 710
- اهانت و تحقیر نمودن بندگان خدا 713
- صفت دوم : اهانت و تحقیر نمودن بندگان خدا و مذمت آن 713
- تعظیم و احترام کردن به بندگان خدا و فضیلت آن 714
- احترام سادات 716
- احترام پیران 716
- ظلم و مفاسد آن 717
- صفت سیم : ظلم و مفاسد آن 717
- برگشت اثر هر ظلمی ، به خود ظالم یا به اولاد او 723
- پاسخ ظالم در روز قیامت ! ! ! 725
- آه مظلوم 727
- اعانت به ظالم و راضی به فعل او شدن 729
- عدالت و فضیلت آن 731
- عدالت 731
- فواید دنیوی عدالت 737
- فصل : آثار و لوازم عدالت 740
- آثار و لوازم عدالت 740
- حکایت دادرسی نمودن سلطان محمود غزنوی 748
- حکایت دادرسی سلطان ملک شاه 750
- فصل : معالجه مرض ظلم و تحصیل ملکه عدالت 755
- صفت چهارم : ترک اعانت مسلمین و عدم اهتمام در امور ایشان 757
- ترک اعانت مسلمین و عدم اهتمام در امور ایشان 757
- فصل : اهتمام در ثواب قضای حوائج مسلمین و اعانت بر ایشان 759
- ثواب اعانت بر مسلمین و برآوردن حاجات ایشان 763
- صفت پنجم : کوتاهی و مسامحه کردن در امر به معروف و نهی از منکر 766
- کوتاهی و مسامحه کردن در امر به معروف و نهی از منکر 766
- اهتمام در امر به معروف و نهی از منکر 772
- فصل : اهتمام در امر به معروف و نهی از منکر 772
- وجوب امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن 776
- شرایط آمر و ناهی 780
- شرایط امر و نهی شونده 783
- فصل : مراتب امر به معروف و نهی از منکر 784
- فصل : مختصری از محرمات شایعه در میان مردم 785
- صفت ششم : مذمت قهر کردن و دوری از برادران دینی 788
- مذمت قهر کردن و دوری از برادران دینی 788
- فصل : فضیلت و ثواب آشتی و الفت 790
- قطع صله رحم و اسباب آن 795
- صفت هفتم : قطع صله رحم و اسباب آن 795
- وجوب و فضیلت صله رحم و فواید آن 798
- فایده : مراد از رحمی که صله آن واجب و قطع آن حرام است 800
- صفت هشتم : عقوق والدین و مذمت آن 801
- عقوق والدین و مذمت آن 801
- فضیلت نیکی به والدین 806
- فصل : حقوق همسایگان 812
- مذمت عیبجوئی کردن 816
- صفت نهم : مذمت عیبجوئی کردن 816
- فضیلت عیب پوشی کردن 817
- صفت دهم : مذمت فاش کردن راز مردم و فضیلت راز داری 821
- سخن چینی و نمامی و مفاسد آن 824
- صفت یازدهم : سخن چینی و نمامی و مفاسد آن 824
- اعتنا نکردن به سخن نمّام 828
- افساد میان مردم و ذم و عقاب آن 830
- صفت دوازدهم : افساد میان مردم و ذم و عقاب آن 830
- اصلاح میان مردم و فضل و ثواب آن 831
- شماتت کردن 832
- صفت سیزدهم : شماتت کردن 832
- صفت چهاردهم : مراء و جدال و مخاصمه 834
- مراء و جدال و مخاصمه 834
- ممدوح بودن خصومت در حق شرعی 837
- صفت پانزدهم : سخریه و استهزاء کردن 840
- مزاح و خنده و بذله گویی 843
- صفت شانزدهم : مزاح و خنده و بذله گویی و شوخی کردن 843
- معنی و حقیقت غیبت 846
- فصل اول 846
- صفت هفدهم : معنی و حقیقت غیبت 846
- حقیقت غیبت 846
- غیبت به غیر زبان 848
- شنونده غیبت نیز حکم غیبت کننده را دارد 850
- فصل دوم : آیات و اخبار وارده در حرمت و مذمت غیبت 851
- فصل سوم : معالجه اجمالی مرض غیبت 857
- معالجه اجمالی مرض غیبت 857
- معالجه تفصیلی مرض غیبت 858
- مواضعی که غیبت در آنها جایز است 863
- فصل چهارم : مواضعی که غیبت در آنها جایز است 863
- مواضعی که بعضی از علما ، حکم به تجویز غیبت کرده اند 866
- فصل پنجم : شرافت ستایش و مدح مسلمین 867
- فایده 867
- دروغ گفتن 869
- صفت هیجدهم : دروغ گفتن 869
- مواضعی که دروغ گفتن در آنها جایز است 871
- توریه کردن 873
- دروغهای حرامی که مردم در آنها سهل انگارند 874
- فصل : اجتناب از کذب ، و طریقه خلاصی از آن 876
- دروغ گفتن مایه رسوایی 877
- فصل : صدق و راستگویی 879
- کذب در کردار و اعمال 880
- کذب در اخلاق و مقامات دین 881
- فایده : مفاسد و آفات زبان 884
- صمت و خاموشی ضد آفات و مفاسد زبان 888
- حب جاه ، شهرت ، و ریاست 892
- صفت نوزدهم : حب جاه ، شهرت ، و ریاست 892
- فصل : آیات و روایات وارده در مذمت حب جاه و شهرت 893
- فصل : جاه و ریاست بی ضرر و ممدوح 897
- علاج علمی و عملی مرض حب جاه و ریاست 900
- فصل : علاج علمی و عملی مرض حب جاه و ریاست 900
- حکایت شاهزاده ای که می خواست داماد شود 909
- معالجه عملی حب جاه 911
- شرافت گمنامی و بی اعتباری 912
- فصل : شرافت گمنامی و بی اعتباری 912
- حکایت فرزند گمنام هارون الرشید 915
- قصه معاویه ، پسر یزید پلید 918
- صفت بیستم : دوست داشتن مدح و ثنا ، و کراهت داشتن ذم 920
- دوست داشتن مدح و ثنا 920
- مراتب صاحب صفت فوق 922
- اسباب مدح و خوش آمدگویی 923
- فصل : معالجه حب مدح و ثنا ، و کراهت ذم 925
- معالجه کراهت از مذمت 927
- علاج عملی صفت مذکور 928
- ریا 930
- پاورقی 930
- صفت بیست و یکم : ریا 930
- فصل : اقسام و انواع ریا 936
- فصل : مفاسد اقسام ریا و احکام آنها 938
- مفاسد اقسام ریا 938
- فایده : تا ریا ریشه کن نشده عبادات لازم است در خلوت انجام شود 947
- فصل : علاج ریا 951
- علاج ریا 951
- معالجه عملی مرض ریا 955
- فصل : اخلاص 958
- اخلاص 958
- آفات اخلاص 961
- فصل : فضیلت و شرافت اخلاص 963
- نفاق و دورویی 968
- صفت بیست و دوم : نفاق و دورویی ، و مذمت آن 968
- موارد استثنا شده از نفاق 969
- غرور 970
- صفت بیست و سوم : غرور و مذمت 970
- فصل : طوایف اهل غرور ، و اسباب غرور ، و معالجه آنها 973
- کفار و صاحبان مذاهب فاسد 973
- اهل فسق و معاصی 973
- اهل علم 984
- واعظان 993
- مغرورین از اهل عبادت 995
- اهل تصوف ، و درویشان و فریفتگان 998
- سلاطین و حکام و صاحبان امر و نهی 1005
- اغنیا و مالداران 1008
- طول امل 1011
- صفت بیست و چهارم : طول امل و اسباب آن 1011
- فصل : قصر امل و فواید آن 1015
- طوایف مختلف مردم در رابطه با طول امل و قصر امل 1016
- فصل : معالجه طول امل 1019
- گناهکاری و اصرار بر معاصی و عدم پشیمانی از آن 1031
- صفت بیست پنجم : گناهکاری و اصرار بر معاصی و عدم پشیمانی از آن 1031
- فصل : توبه و پشیمانی و اسباب آن 1034
- فصل : فضیلت توبه 1036
- فضیلت توبه 1036
- توبه از همه گناهان 1046
- فصل : قبولی توبه دارای شرایط 1047
- قبولی توبه دارای شرایط 1047
- حکایت توبه «شعوانه» 1051
- حکایت توبه مرد گناهکار و قبولی توبه اش 1053
- اقسام توبه 1054
- فصل : اقسام توبه و بیان آنها 1054
- شرایط توبه از نظر حضرت علی علیه السلام 1057
- فایده : اجتناب از گناهان کبیره ، کفاره گناهان صغیره 1061
- اسبابی که گناه صغیره را کبیره می کنند 1062
- اقسام توبه کنندگان 1063
- فصل : اقسام توبه کنندگان 1063
- عدم اعتماد به نفس نباید مایه پشیمانی از توبه شود 1065
- فراموشی از اعمال خود 1066
- صفت بیست و ششم : فراموشی از اعمال خود ، و غفلت از محاسبه آنها 1066
- فصل : محاسبه و مراقبه 1067
- فصل : عقل ، تاجر راه آخرت 1070
- عقل تاجر راه آخرت 1070
- مرابطه و اجزای آن 1071
- کیفیت محاسبه نفس 1079
- اسبابی که اعمال مرابطه با آنها آسان می شود 1083
- مطالعه احوال صالحین سلف 1085
- مذمت کراهت و شرافت محبت 1090
- صفت بیست و هفتم : مذمت کراهت و شرافت ضد آن (محبت) 1090
- وجوه ادراک آدمی و اقسام موجودات 1091
- فصل : اسباب محبت و اقسام آن 1092
- فصل : هیچ دلی از محبت خالی نیست 1102
- اجتماع همه اسباب محبت در حق پروردگار 1103
- فصل : محبت به خدا بالاترین محبت ها 1103
- محبت به خدا بالاترین محبت ها 1103
- فصل : فساد قول کسی که محبت خدا را فقط مواظبت بر طاعات می داند 1111
- محبت خدا از نظر قرآن و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 1111
- حقیقت محبت 1111
- محبت خدا از نظر پیامبران الهی 1113
- محبت خدا اکمل لذتها 1124
- فصل : محبت خدا اکمل لذتها 1124
- راههای لقاء و مشاهده و وصال حضرت حق 1136
- فصل : طریق تحصیل محبت و معرفت خدا 1140
- علائم و آثار محبت خدا 1144
- فصل : علائم و آثار محبت خدا 1144
- حکایت بنده ای که ذره ای از معرفت خدا به او عطا شد 1150
- علائم و آثار دیگر محبت و معرفت خدا 1151
- ابراهیم خلیل الرحمن و محبت و معرفت خدا 1153
- حکایت فرزند قربانی کردن ابراهیم 1155
- فصل : حقیقت شوق به لقای خدا 1157
- حقیقت شوق 1157
- حقیقت انس به خدا 1163
- فصل : خلوت و عزلت و فواید آن 1167
- خلوت و عزلت 1167
- فواید مخالطه با مردم 1169
- خلوت و عزلت بهتر است یا مخالطه با مردم ؟ 1170
- فصل : آیات و اخباری که دلالت می کنند خدا بندگان خود را دوست دارد 1174
- فصل : پیرامون حب فی الله و بغض فی الله 1175
- حب فی الله و بغض فی الله 1175
- دوستی در راه خدا دو قسم می شود 1177
- درجات معصیت و اظهار بغض 1178
- وفا و جفا 1179
- صفت بیست و هشتم : اعتراض بر اراده و تقدیرات خدا 1180
- اعتراض بر اراده خدا 1180
- فصل : رضا بر قضا و مقدرات الهی 1184
- فصل : رضا از ثمرات محبت 1189
- فصل : عدم منافات رضا با دعا 1192
- فصل : طریق تحصیل رضا 1193
- صفت بیست و نهم : حزن و اندوه بر امور دنیویه و علاج آن 1196
- حزن و اندوه بر امور دنیوی 1196
- صفت سی ام : مذمت بی اعتمادی به خدا و اعتماد به غیر خدا 1202
- بی اعتمادی به خدا و اعتماد به غیر خدا 1202
- فصل : توکل بر خدا و فضیلت آن 1204
- امور بندگان 1210
- فصل : تقسیم امور بندگان 1210
- عدم منافات اسباب با توکل 1212
- فصل : درجات توکل 1214
- فصل : طریقه تحصیل صفت توکل و علامت حصول آن 1217
- صفت سی و یکم : کفران نعمت و شکر آن 1221
- کفران نعمت 1221
- فصل : فضیلت شکر نعمت 1225
- فصل : شناختن اشیائی که رضای خدا در آنهاست 1229
- فصل : شکر نعمت و کفران نعمت به اموری که در اختیار انسان است 1231
- فصل : شناختن نعمتهای الهی 1235
- فصل : فهمیدن و درک غذا قبل از خوردن 1238
- فصل : رغبت آدمی به غذا 1240
- فصل : حکمتهای نهفته در دانه گندم 1242
- فصل : تصرفات لازم برای تحصیل نان 1244
- فصل : طبقات و اصناف ملائکه و اعمال ایشان 1247
- فصل : سبب تقصیر مردم در شکر گزاری 1253
- فصل : طریقه تحصیل شکر گزاری حضرت باری 1255
- صفت سی و دوم : جزع و بی تابی 1260
- جزع و بی تابی 1260
- فصل : صبر و شکیبایی 1261
- فصل : صبر در حال رفاهیت و نعمت 1266
- فصل : ثمراتی که بر صبر مترتب می شود 1271
- فصل : اموری که طالب صبر باید مراعات نماید 1278
- اموری که طالب صبر باید مراعات نماید 1278
- صبر حضرت ایوب علیه السلام 1285
- فایده 1290
- صفت سی و سوم : فسق است 1293
- : فسق 1293
- مقصد اول : در طهارت و نظافت 1294
- باب پنجم : اسرار و آداب عبادات 1294
- در طهارت و نظافت 1294
- فصل اول : آداب باطنیه طهارت بدن از خبث 1297
- فصل دوم : آداب باطنیه طهارت بدن از حدث 1298
- فصل سوم : ازاله فضلات و کثافات بدن 1301
- مقصد دوم : بعضی از اسرار و آداب باطنیه نماز 1302
- بعضی از اسرار و آداب باطنیه نماز 1302
- فصل اول : چیزهایی که حقیقت و روح نماز است 1306
- فصل دوم : غفلت ، مخالف روح و حقیقت نماز 1308
- فصل سوم : علل و اسباب آداب باطنیه نماز 1316
- علل و اسباب آداب باطنیه نماز 1316
- طریقه تحصیل اسباب و آداب باطنیه نماز : 1318
- اقسام اسباب مشغولی دل : 1319
- فصل چهارم : اسرار و اشارات متعلقه به شروط و افعال و ارکان نماز 1323
- فصل پنجم : آداب دخول در نماز 1329
- فصل ششم : آداب قرائت و بقیه اعمال نماز 1333
- فصل هفتم : آداب و شرایط امام جماعت 1341
- فصل اول : بعضی از آداب و شرایط ذکر 1343
- مقصد سوم : در بعضی از آداب باطنیه ذکر و دعا 1343
- فصل دوم : بعضی از آداب و شرایط دعا 1345
- مقصد چهارم : بعضی از شرایط و آداب تلاوت قرآن 1348
- بعضی از شرایط و آداب تلاوت قرآن 1348
- فصل:آداب ظاهریه قرائت قرآن 1350
- آداب باطنیه قرائت قرآن 1351
- مقصد پنجم : شمه ای از آداب روزه 1360
- شمه ای از آداب روزه 1360
- درجات روزه 1362
- فصل اول : بعضی از اسرار آداب باطنیه حج 1364
- حج 1364
- مقصد ششم : بعضی از آداب حج 1364
- فصل دوم : اموری که هنگام توجه به حج باید مراعات شود 1367
- فصل سوم : اسرار باطنیه مقدمات و اعمال حج 1371
- مقصد هفتم : آداب زیارت بعضی از مشاهد مشرفه 1380
- آداب زیارت بعضی از مشاهد مشرفه 1380
- فصل : ثواب و فضیلت زیارت 1383
رادوست داشته باشد ، ولیکن آن است که : آدمی اعانت بکند قبیله خود را بر ظلم» . (1)
و عصبیت را که در اخبار و احادیث اطلاق می کنند این قسم را مذموم می خوانند وآن از صفات مهلکه و آدمی را به شقاوت ابدی گرفتار می کند .
حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود که : «هر که تعصب بکشد یا تعصب ازبرای او بکشند رشته اسلام از گردن او جدا می شود» . (2)
و فرمود که : «هر که به قدر حبه خردلی عصبیت در دل او باشد خدا در روز قیامت او را با اعراب جاهلیت برخواهد انگیخت» . (3)
و از حضرت سید الساجدین علیه السلام مروی است که : «هیچ حمیتی داخل بهشت نمی شود مگر حمیت حمزه بن عبد المطلب در آن وقت که مشرکین بچه دان شتر را در حالت سجود معبود همایون بر سر سید کاینات افکندند غضب و حمیت ، حمزه رابر آن داشت که دین اسلام را قبول نمود» . (4)
و حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمود که : «فرشتگان چنان پنداشتند که ابلیس از ایشان است - و خدای می دانست که از ایشان نیست - پس حمیت و غضب ، اورا بر آن داشت که حقیقت خود را ظاهر کرده گفت : مرا از آتش خلق کردی و آدم رااز خاک» . (5)
صفت بیستم : کتمان حق و مذمت آن
کتمان حق
و باعث این ، یا عصبیت است یا جبن ، و گاه باشد که سبب آن طمع باشد ، و در این صورت هم باز منشا آن ضعف نفس و خمود قوه غضبیه است . پس به هر حال این صفت از رذایل متعلق به قوه غضبیه است ، یا از
1- 6. کافی ، ج 2 ، ص 308 ، ح 7 .
2- 7. کافی ، ج 2 ، ص 308 ح 2 . و بحار الانوار ، ج 73 ، ص 283 ، ح 1 .
3- 8. کافی ، ج 2 ، ص 308 ، ح 3
4- 9. کافی ، ج 2 ، ص 308 ، ح 5 .
5- 10. کافی ، ج 2 ، ص 308 ح 6