معراج السعاده صفحه 474

سلاطین اسلام ، که پناه مذهب و دین ، و «حصن حصین» (1) شرع و آئین اند ، و حکام دیندار و علمائی که حکم ایشان نافذ بود ، در اعصار و «امصار» (2) از تردد زنان در کوچه و بازار بدون حاجت و ضرورت ، و از اجتماع ایشان در عیدگاهها و مساجدی که موجب نظر کردن به مردان و مظنه فتنه و فساد می بود منع می نمودند .

پس کسی که در صدد محافظت دین و دنیای خود باشد باید از نظر کردن به نامحرم وتصور ایشان و تکلم و خلوت با زنان اجتناب تمام نماید .

فصل دوم : مذمت خمود و فواید نکاح

و آن عبارت است از : کوتاهی کردن در تحصیل نمودن قدر ضرورت از قوت ، به جهت سد رمق ، و سستی از قدر لازم در شهوت نکاح ، به حدی که منجر به برطرف شدن قوت ، و تضییع عیال ، و قطع نسل شود . و شکی نیست که : آن در شرع مذموم وناپسندیده است ، زیرا که : تحصیل شناخت پروردگار ، و سعی در عبادت آفریدگار ، وکسب فضائل و دفع رذائل ، موقوف به قوت بدن و صحت تن است . پس کوتاهی دررساندن غذائی به بدن ، که قوت را محافظت نماید ، آدمی را از تحصیل سعادات محروم سازد . و همچنین اهمال قوه شهوت نکاح ، آدمی را از فواید بسیار محروم می گرداند ، زیرا که : خداوند عالم این قوه را بر بنی آدم مسلط گردانید تا نسل باقی ماند ، و وجود این سلسله دائمی باشد . پس کسی که آن را مهمل گذارد و ترک نکاح کند ثمره این قوه راضایع کرده و از فواید