معراج السعاده صفحه 536

از همه خیالات فارغ ، واز جمیع این آفات سالم است .

غلام همت آنم که زیر چرخ کبود***زهر چه رنگ تعلق پذیرد آزاد است

فواید مال

و اما فواید مال : پس آن نیز بر دو قسم است : دنیائی و آخرتی .

اما فواید دنیائی آن ، چیزهائی است که : فایده آن پیش از مرگ ظاهر می شود ، مثل خلاصی از ذلت سؤال ، و خجلت عیال ، و خواری و پستی و حقارت و تهیدستی وعزت و بزرگی در میان مردمان ، و بسیاری دوستان و اعوان ، و حصول وقع و اعتبار دردلها ، و امثال اینها .

و اما فواید آخرتی آن ، سه نوع است :

اول اینکه : صرف خود نماید از برای به جا آوردن عبادات ، و قوت یافتن برطاعات ، و ستر عورت ، و جهاد و حج و امثال اینها .

دوم اینکه : به مصرف مردمان برساند ، یا به جهت فقرا و استحقاق ایشان . و ثواب این ظاهر و روشن است . یا به جهت رعایت شان و مروت خود ، و زیادتی صداقت ومحبت مردمان ، مانند مهمانی کردن و هدیه دادن و اعانت مردم نمودن و نحو اینها . و ازبرای هر یک از اینها ثواب بسیار در اخبار رسیده است . و فقر و استحقاق در ثواب اینهاشرط نیست .

بلی شرط ثواب در اینها نیت قربت است ، یا از برای حفظ آبروی خود ، چون دفع شر ظالم ، و بستن زبان هرزه گویان و امثال اینها . و این نیز موجب ثواب می شود .