معراج السعاده صفحه 610

از خدا نمی خواهد مگر اینکه به او می دهد» . (1)

و طریق معالجه طمع و خلاصی از آن ، و کسب صفت استغنا نزدیک به آن است که در حرص گذشت .

صفت پنجم : بخل و مذمت آن

بخل و مذمت آن

و آن عبارت است از امساک کردن در مقامی که باید بذل کرد . و ندادن آنچه را که باید داد . و آن طرف تفریط است . و افراط آن ، اسراف است ، که عبارت است از :

خرج کردن آنچه نباید خرج کرد . و این دو طرف ، مذموم است . و وسط آنها ، که صفت جود و سخا بوده باشد پسندیده و محمود است .

و مخفی نماند که : صفت بخل ، نتیجه محبت دنیا و ثمره آن است . و این ، از جمله صفات خبیثه و اخلاق رذیله است .

و خدای - تعالی - می فرماید :

«و لا یحسبن الذین یبخلون بما اتیهم الله من فضله هو خیرا لهم بل هو شر لهم سیطوقون ما بخلوا به یوم القیمه»

خلاصه معنی آنکه : «گمان نکنند کسانی که بخل می ورزند به آنچه خدا از فضل خود به ایشان عطا فرموده ، که این خیر ایشان ست بلکه این شر است از برای ایشان ، و زود باشد که در روز قیامت آنچه رابخل کرده اند طوق شود و به گردن ایشان افتد» . (2)

و حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود که : «زنهار ، گرد بخل نگردید که آن هلاک کرد کسانی را که پیش از شما بودند . و ایشان را بر این داشت که خون یکدیگر راریختند . و آنچه بر ایشان حرام