معراج السعاده صفحه 613

، در نظرها خوار و ذلیل است .

همچنان که پیشوای اهل کرم حضرت امیر المؤمنین علیه السلام فرمود که : «بخل ، صاحب خود را حقیر و بی قدر می کند» . (1)

و از بخل و امساک ، عرض و آبروی آدمی بر باد فنا می رود . بلکه همچنان که آن حضرت تصریح فرمودند و مشاهده شده اولاد بخیل با او دشمن ، و هیچ بخیلی را درعالم دوستی نیست . اهل و عیالش چشم به مرگ او گشاده . و فرزندانش دیده بر راه وفات او نهاده . و آن مسکین بیچاره ، با وجود مکنت ، به سختی ، و با چندین وسعت ، به تنگی می گذراند . زندگانی او در دنیا چون فقرا ، و محاسبه و مؤاخذه او در عقبی ، محاسبه و مؤاخذه اغنیاست . در دنیا خوار و ذلیل ، و در عقبی به عذاب الیم گرفتار .

فصل : فضیلت سخاوت

فضیلت سخاوت

ضد صفت بخل«سخاوت» است . و آن از ثمره زهد و بی مبالاتی به دنیا است . ومشهورترین صفات پیغمبران خدا و معروف ترین اخلاق اصفیا و اولیاء است . از «معالی» (2) اخلاق ، و صاحب آن پسندیده اهل آفاق است .

چنان که حضرت امیر المؤمنین علیه السلام فرمود که : «من جاد ساد» یعنی : «هر که جود ورزید بزرگ گردید» . (3)

فریدون فرخ فرشته نبود*** ز مشک و ز عنبر سرشته نبود

به دادودهش یافت آن نیکوئی*** تو دادودهش کن فریدون توئی

از حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله مروی است که : «سخاوت درختی است ازدرختهای بهشت ، که شاخهای خود را بر زمین آویخته است .

1- 20. تصنیف غرور و درر ، ص 293 .
2- 21. جمع «معلاه» ، به معنی شرف و بلندی
3- 22. غرر الحکم ، ج 2 ، ص 614 .