معراج السعاده صفحه 705

نه دینی ، امری است ظاهر ، زیرا که : هر چه فیاض علی الاطلاق ، از برای بندگان خود مقدر فرموده است از :

عزت و نعمت و کمال و حیات ، مدتی از برای آن قرار داده است ، و اگر جن و انس جمع شوند که دقیقه ای پیش و پس نمایند نمی توانند کرد .

اگر تیغ عالم بجنبد ز جای*** نبرد رگی تا نخواهد خدای

نه تدبیر تقدیر او را مانع می آید ، و نه حیله قضای او را دافع . «لا مانع لما اعطاه و لا راد لما قضاه» آنچه او داد دیگر کسی نتواند گرفت . و آنچه او حکم کرد کسی نتواندرد کرد .

سیر سپهر و دور قمر را چه اختیار*** در گردشند بر حسب اختیار

دوست سری گز تو گردد بلندی گرای*** بافکندن کس نیفتد ز پای

کسی را که قهر تو از سر فکند*** به پا مردی کس نگردد بلند

«لکل اجل کتاب» .

یعنی : «نهایت هر چیزی را وقتی است ثابت» . (1)

«و کل شی ء عنده بمقدار» .

یعنی : «و از برای هر چیزی در نزد او قدری است معین» . (2)

و اگر به حسد حاسد ، آن نعمت از کسی زایل شدی نعمتی در عالم بر کسی باقی نماندی ، زیرا کسی نیست که از برای او حاسدان بسیار نباشد . و حسود بیچاره را نیز البته حاسدین دیگر است .

پس اگر حسد و تدبیر و چاره او ضرری به محسودان او رساند حسد حسودان او نیزنعمت او را زایل خواهد کرد . و