معراج السعاده صفحه 776

ملازم حاکم نسبت به حاکم ، یا امثال آنها - اگر ببیند که کسی مخالفت آن شخص را می کند در صدد معارضه و منازعه بر می آید . پس چگونه می شود که کسی مخالفت پروردگار را ببیند و متعرض نگردد ، و رضای مردم را بر رضای خدا مقدم دارد . و به تجربه ثابت ، و از اخبار و آثار ظاهر می گردد که : پاس شریعت داشتن ، و همت بر اصلاح حال بندگان خدا گماشتن ، موجب عزت ، و غلبه حرمت در نظرها ، و طول عمرمی گردد .

وجوب امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن

و مخفی نماند که : آنچه از آیات و اخبار مذکوره ، و سایر آیات «عدیده» (1) ، و اخبارمتواتره مستفاد می شود این است که : امر به معروف و نهی از منکر بر هر فردی از افرادمکلفین واجب است . و این مطلب ، مورد اتفاق جمیع علمای شیعه و سنی است . به این معنی که : امر کردن به واجبات ، و نهی کردن از افعال محرمه ، وجوب دارد . و اما امر به مستحبات ، و نهی از امور مکروهه ، واجب نیست ، بلکه سنت است . و وجوب امر به واجب و نهی از حرام چهار شرط دارد :

اول آنکه : علم داشته باشد به اینکه : این فعل بر آن شخص واجب است یا حرام .

پس در امور متشابه ، امر به معروف و نهی از منکر وجوب ندارد . بنابراین ، هر که علم به هم رسانید به وجوب یا حرمت هر امری ، به نحوی که احتمال اختلاف مجتهدین را در آن ندهد ، مثل اینکه : ضروری دین یا مذمت یا