معراج السعاده صفحه 864

زبان به اظهار عیبی دیگر از آن ظالم نگشاید .

دوم : اظهار عیوب شرعیه کسی را کردن به قصد امر به معروف و نهی

از منکر برای رضای خدا ، نه به قصد رسوائی او بر وفق هوا و هوس . و [این] باید در جایی باشد که فایده در رفع منکر بکند و بر وفق شریعت باشد ، نه در نزد ظالم بی باکی که از حد شرع تجاوز کند ، یا در جائی که فایده ای بر آن مترتب نشود .

سوم : در نصیحت کسی که با تو مشورت کند در خصوص معامله کردن با کسی ، یاشراکت ، یا داد و خواست ، یا رفاقت و امثال آن . که در این صورت ذکر عیبی از آن شخصی که مدخلیتی در آن باب دارد جایز است ، به شرطی که احتیاج به ذکر آن عیب باشد . اما اگر احتیاج نباشد و به همین قدر گفتن که : من صلاح تو را نمی دانم و نحو آن ، اکتفا بشود باید به همین اکتفا کرد و تصریح به عیب آن شخص نکرد .

چهارم : ارشاد و نصیحت مؤمنی هرگاه با فاسق بد اخلاقی مصاحبت و «اختلاط» (1) نماید و از احوال او مطلع نباشد ، و مظنه آن باشد که اعمال بد او به رفاقت دراین مؤمن ، سرایت کند . در این صورت نیز اظهار نمودن عیوبی که در این مطلب «دخل» (2) دارد ، جایز است .

پنجم : اظهار کردن عیوب خفیه مریض نزد طبیب به جهت معالجه .

ششم : اظهار عیوب شاهد و راوی حدیث به جهت «جرح» (3) نمودن شهادت او

1- 39. آمیختن و همراه شدن .
2- 40. دخالت داشتن .
3- 41. باطل کردن .