معراج السعاده صفحه 876

باشد . مثل اینکه : چون داخل نماز شود بگوید :

«انی وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض»

یعنی : «متوجه ساختم روی دل خود را به خداوندی که آسمانها و زمین را آفرید» . (1)

و در آن وقت دل او از این مطلب بی خبر باشد . و در کوچه و بازار و حجره و دکان به صد هزار فکر بیهوده مشغول باشد ، زیرا در آن وقت آنچه عرض کرده دروغگو است . و در خدمت پروردگار و حضورملائکه «کبار» (2) به چنین دروغی اقدام نموده .

و همچنین چون می گوید : «ایاک نعبد و ایاک نستعین

یعنی : «ترا پرستش می کنم وبس ، و یاری و استعانت و مددکاری تو می خواهم و بس» . (3)

وقتی راست است که : دنیا وآخرت در نظر او بی اعتبار ، و ذره ای از دین خود را در مقابل همه دنیا ندهد ، چون اگرچنین باشد دنیاپرست خواهد بود . و باید امید یاری و چشم مددکاری از احدی به جزذات پاک باری نداشته باشد و الا در عرض این مطلب ، کاذب خواهد بود . و چه زشت بنده و قبیح شخصی باشد که در حضور پروردگار خود ایستاده باشد و به دروغگویی مشغول باشد ، و بداند که : او کذب او را می داند . زهی بی شرمی و قباحت وبی حیائی و بی «آزرمی» . (4)

فصل : اجتناب از کذب ، و طریقه خلاصی از آن

چون حرمت کذب را دانستی ، پس اگر اعتقاد به خدا و رسول ، و ایمان به روز جزاداری ، باید از آن اجتناب کنی و خود را از آن نگاه داری .

و طریقه خلاصی از آن ، این است

1- 23. انعام ، (سوره 6) ، آیه 79 .
2- 24. بضم «کاف» و تشدید «باء» یعنی : بسیار بزرگ ، و بکسر «کاف» ، به معنی بزرگان و جمع کبیر است . و بضم کاف به معنی بزرگ .
3- 25. فاتحه الکتاب ، (سوره 1) ، آیه 4 .
4- 26. «آزرم» یعنی : شرم و حیاء