معراج السعاده صفحه 887

علیه السلام فرمود که : «مرد در زیر زبان خود پنهان است ، پس هرچه می گوئی به عقل خود بسنج . پس اگر سخنی باشد که از برای خدا باشدبگو ، و الا سکوت کردن بهتر است» . (1)

و از حضرت صادق علیه السلام مروی است که : «هیچ روزی نیست مگر اینکه هرعضوی از اعضا به زبان خطاب می کند و می گوید : تو را به خدا قسم می دهم که ما را به عذاب نیندازی» . (2) آری : منشا اکثر محنتهای دنیویه و مفاسد دینیه آن زبان است .

زبان بسیار سر برباد داده است*** زبان ، سر را عدوی خانه زاد است

بسا پرده ها که به واسطه زبان دریده شده . و چه آبروها که به سبب یک سخن بی جابرخاک ریخته شده . چه اشخاص که در دلها با وقع و وقار ، و به یک کلام ناهنجار ازدرجه اعتبار ساقط گردیده اند .

منقول است که : «شخصی که در ظاهر به آثار «فطانت» (3) و فضیلت آراسته بود به مجلس یکی از اعاظم علما وارد شد . آن عالم در احترام او کوشیده و از بیم نکته گیری واحتیاط برتری ، سخن و درس و بحث خود را قطع نموده مدتی به سکوت گذرانیده وآن شخص نیز ساکت بود و از سکوت او هیبت و وقع او در دل آن عالم می افزود . آخرخواست تا او را امتحان نماید در نهایت ادب به او گفت : چرا سخنی نمی فرمائید ؟ گفت :

چه گویم ؟ گفت : از مساله ای سخن گوی . گفت : هرگاه کسی روزه باشد چه وقت می تواند افطار نمود ؟ گفت

1- 61. بحار الانوار ، ج 71 ، ص 285 ، ح 39 .
2- 62. کافی ، ج 2 ، ص 114 و 115 ، ح 12 .
3- 63. هوشیاری و دانایی .