معراج السعاده صفحه 899

نزول اجلال فرموده و سر مصاحبت به این بدن خاکی فرود آورده .

بالای فلک ولایت اوست***هستی همه در حمایت اوست

و به این سبب ، بالطبع مایل به صفات ربوبیت و کبریا ، و طالب تفرد در جمیع کمالات و «استعلا» (1) ، و خواهان قهر و غلبه و استیلا ، و راغب به علم و قدرت و تجبر و عزت است .

پس محبت جاه و برتری به قدر امکان مقتضای حقیقت انسان ، و بالطبع مجبول به آن است ، اگر وسیله وصول به مطلب دیگر نسازد . و لیکن ، ابلیس پرتلبیس چون به واسطه سرکشی از سجده پدر این نوع [بنی آدم] ، از مرتبه ارجمند قرب ، مهجور ، و ازعالم قدس و عزت مردود گردید ، در مقام عداوت و دشمنی فرزندان او برآمده ، وحسد ، او را بر آن داشت که انسان را از کمال حقیقی و بزرگی و جاه واقعی محروم سازد . پس غایت سعی خود را به کار برده و در مکر و حیله پای خود را فشرده تا امر رابر اکثر آن بیچارگان مشتبه نموده و راه ایشان را زده و کمالات موهومه چند را در نظرایشان جلوه داده و جاه و مناصب فانیه خسیسه چند را که عین خسران و وبال است دردل ایشان محبوب ساخته تا ایشان را نیز چون خود در وادی ضلالت و هلاکت افکنده واز مراتب ارجمند و منازل بلند و مشارکت ملا اعلی و وصول به سلطنت کبری محروم ساخته . زیرا شک نیست در اینکه : دو سه روز فانی فی الجمله تصرفی در خزف پاره چنداز اموال این عاریت سرا با