معراج السعاده صفحه 961

بجز از سیئه و معصیت نیست .

چنانچه خدای - تعالی - می فرماید :

«و بدا لهم سیئات ما عملوا»

یعنی : «ظاهر شود ازبرای ایشان بدیهای آنچه کرده اند» . (1)

«و بدا لهم من الله ما لم یکونوا یحتسبون»

یعنی : «و پیدا شود از جانب خدا از برای آنها آنچه را گمان نمی کردند» . (2)

«قل هل ننبئکم بالاخسرین اعمالا الذین ضل سعیهم فی الحیوه الدنیا و هم یحسبون انهم یحسبون صنعا»

یعنی : «بگو که می خواهید خبر دهم شما را از زیانکارترین مردم ازحیثیت اعمال ؟ آنچنان کسانی هستند که : سعی ایشان در زندگانی دنیا ضایع شد ، و چنان پندارند که عمل می کنند» . (3)

پس چون روز قیامت درآید ، و غش اعمال ظاهر گردد ، بجز روسیاهی و ندامت چیزی نماند .

آفات اخلاص

و مخفی نماند که : آفاتی که سرچشمه اخلاص را تیره و مکدر می سازند و نیت رامشوب و آلوده می گردانند ، درجات مختلفه دارند . بعضی در نهایت ظهور و جلاهستند ، که اشتباهی در آن نیست ، چون ریای ظاهر ، و عمل به قصد خود نمایی در پیش مردمان . و بعضی ، فی الجمله خفایی دارد ، مثل اینکه : در حضور مردمان عبادت رانیکوتر از خلوت به جا آوری ، و بیشتر سعی در خضوع و خشوع کنی ، به قصد اینکه تومرجع مردمانی ، و آنچه از تو مشاهده می کنند فرا می گیرند . در این عمل ، مردم به تواقتدا کنند و ایشان نیز سعی نمایند . و اگر این عمل از برای خدا بودی ، در خلوت ترک نکردی

1- 23. جاثیه ، (سوره 45) آیه 33 .
2- 24. زمر ، (سوره 39) آیه 47 .
3- 25. کهف ، (سوره 18) آیه 103 و 104 .