حکمت عملی ( تهذیب نفس ، اداره منزل و اجتماع از دیدگاه خواجه نصیرالدّین طوسی) صفحه 137

تشبیه زن از نظر حکما و فلاسفه

حکما گفته اند : زن شایسته شبیه به مادران و دوستان و کنیزان است ولی زن بد و ناشایسته شبیه به جباران و دشمنان و دزدان است .

و امّا شباهت زن خوب به ((مادر)) از آن جهت است که همواره حضور شوهر و تقرّب به او را می خواهد و مایل نیست که از او دور گردد و در راه تحصیل رضای او رنج تحمل می کند همانطور که مادر نیز با فرزند خود به همین شیوه عمل می کند .

و امّا شباهت او به ((دوستان )) به این جهت است که شوهر هرچه در اختیار او بگذارد قانع است و اگر چیزی را دریغ بدارد ، عذر او را می پذیرد و مال خود را از او دریغ ننموده و در اخلاق با او موافقت می کند .

و امّا شباهت او به ((کنیزان )) از آن جهت است که مانند پرستاران ، خود را کوچک دانسته و خدمت می کند و بر تندخوئی شوهر ، صبر و شکیبایی و در تعریف از او و پوشیدن عیوب او کوشش و از الطاف او تشکر می

نماید و در آنچه که موافق میل او نیست شوهر را سرزنش نمی کند .

و امّا شباهت زن ناشایسته به ((جباران )) از این جهت است که تنبلی و بی کاری را دوست می دارد و فحش می دهد و افترا می بندد و زیاد خشمگین می شود و از موجبات خشم و خشنودی شوهر غافل است و سایر وابستگان به منزل را زیاد می آزارد .

و امّا شباهت او به ((دشمنان )) بدین جهت است که شوهر را تحقیر نموده و با او با استخفاف و تندخویی برخورد می نماید و محبتهای او را انکار می کند و کینه او را به دل می گیرد و از او شکایت دارد و عیوب او را در همه جا بیان می کند .

و امّا شباهت او به ((دزدان )) از این جهت است که در مال شوهر خیانت می کند و بدون نیاز از او کمک می خواهد و احسان او را بی ارزش می شمارد و در چیزی که موجب ناراحتی شوهر است اصرار می ورزد و به دروغ اظهار دوستی با او می کند و منافع خود را بر منافع شوهر ترجیح می دهد .

راههای رهایی از زن بد