فرهنگ اخلاق صفحه 373

4 - هواهای نفسانی

قسمت اول

کلیه کسانی که در زمینه زیبایی، قدرت، قوّت و مهارت بدن به فعالیت می پردازند، علاوه بر انجام تمرین های سخت و فشرده، سلامت و حفظ و حراست جسم را نیز از آنچه که آن را در معرض آسیب قرار می دهد به عنوان امری مهم و شرطی اساسی تلقّی کرده، با تنظیم برنامه های عملی و اجرای آنها، از هر کاری که سلامت، نشاط و شادابی بدن را به مخاطره می اندازد می پرهیزند.

رعایت این مهم برای کسی که در صدد خود سازی و اصلاح نفس خویش برآمده، امری است حیاتی و به مراتب بیش از جسم و تن از حساسیّت و اهمیت برخوردار است. بلکه اساساً جهاد با نفس و خود سازی بدون مبارزه با آفاتی که مخلّ به سلامت نفس است و به شکل هواها و شهوات نفسانی ظهور می یابد بی مفهوم است. امیال و خواسته های نفسانی چنانچه تعدیل نگردد به شدّت سلامتی بلکه حیات معنوی نفس را به مخاطره می اندازد و بسا باعث سقوط ابدی آدمی از عالم انسانیت گردد.

سنبل جهاد با نفس و خود سازی مبارزه با هواها و شهوات نفسانی است، لذا هنگامی که مسأله جهاد با نفس و خود سازی مطرح می شود همین مبارزه با هوا و هوس و شهوت به ذهن می آید، این مسأله از نظر اولیای گرامی بی اندازه مهم است.

خداوند متعال مَثل عالمی را که به واسطه پیروی از هوای نفس گمراه گشته - و آن چنان از مسیر حق منحرف شده که به قول معروف به هیچ صراطی مستقیم نمی گردد - مَثل سگ هاری بیان فرموده که پیوسته دهانش را باز و زبانش را بیرون می آورد!

« وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ الَّذِی آتَیْناهُ آیاتِنا فَانْسَلَخَ مِنْها فَأَتْبَعَهُ الشَّیْطانُ