فرهنگ اخلاق صفحه 396

7 – ریا

توضیح

یکی دیگر از اموری که انسان را از «سلوک الی اللَّه» و راه یابی به کمالات انسانی و مقامات معنوی باز داشته و اجر و پاداش اخروی او را از بین می برد ریا می باشد.

ریا در لغت به معنای تظاهر؛ و در شرع مقدّس عبارت است از انجام یا ترک هر امری که با انگیزه غیر الهی به منظور کسب اعتبار و قدر و منزلت نزد مردم صورت پذیرد. بنا بر این ریا منحصر در اعمال عبادی نبوده، شامل امور اعتقادی، اخلاقی و غیر آن نیز می باشد.

انگیزه ریا

انسان به اقتضای غریزه محبت خواهی میل دارد همواره نزد دیگران عزیز و گرامی بوده، محبوب آنان باشد. مهرطلبی و محبّت خواهی از گرایش های ذاتی آدمی است و در تأمین بهداشت روان و امنیت و سلامت جسم و جان نقش فوق العاده ای ایفا می نماید. بخش عظیمی از فعالیت های انسان در پاسخ به همین خواسته طبیعی صورت می پذیرد .

این غریزه مانند هر گرایش ذاتی دیگر نیازمند کنترل و هدایت است و ارضای آن از طریق نادرست و مسیر غیر طبیعی، خسارت های جبران ناپذیری را بر روح و جان آدمی وارد خواهد ساخت، همچنان که پاسخ صحیح به آن، در راستای رفع نیازهای آدمی بوده و برخی از خواسته های طبیعی انسان را برآورده می سازد.

کسی که به خدا ایمان آورده، علم او را در همه امور نافذ، سلطنتش را بر تمام کائنات محیط، قلوب بندگان را در قبضه قدرت وی، و شرافت و عزّت و بزرگواری را در گرو بندگی حقیقی او می بیند، هرگز برای جلب محبّت و توجّه مردم در