- سخن ناشر 1
- اشاره 7
- 1 - مفهوم اخلاق 9
- قسمت اول 18
- قسمت دوم 26
- اشاره 45
- اشاره 70
- الف ) اصول راهبردی 72
- اشاره 81
- آیاتی از قرآن 84
- قسمت اول 90
- گفتار معصومین علیهم السلام 90
- اشاره 114
- مفهوم تقوا 115
- تقوا در قرآن 116
- مراتب تقوا 132
- نشانه های پرهیزکاران 139
- حفظ زبان 143
- اشاره 152
- مفهوم دعا 154
- دعا در قرآن و روایات (229) 158
- گفتار دانشمندان 171
- قسمت اول 176
- قسمت دوم 184
- توضیح 193
- قسمت اول 196
- محبّت در گفتار معصومین علیهم السّلام 196
- قسمت دوم 203
- محبّت و تهذیب 209
- نشانه های محبّین 219
- اشاره 219
- محبّین پیوسته در یاد خدایند 220
- محبّین طالب خلوت با حضرت دوست اند 222
- خداوند به بعضی از صدّیقین وحی فرستاد 223
- دل محبّین از محبّت غیرْ خالی است 225
- محبّین به اطاعت از امر محبوب عشق می ورزند 226
- محبّین دنیا را دوست ندارند 227
- محبّین طالب لقای پروردگار و مشتاق مرگ اند 230
- دوستی و دشمنی محبّین تنها برای خداست 233
- محبّین به دوستان خدا عشق می ورزند 239
- اشاره 254
- 1 - بازنگری 256
- اشاره 281
- روایات و ذکر 283
- آداب ذکر 289
- اشاره 300
- مدارج تفّکر 300
- اشاره 307
- عبادت در روایات 311
- عبادت و حضور قلب 319
- سعی در عبادت 321
- 1 - جهل 334
- الف) عوامل درونی رکود 334
- اشاره 334
- اشاره 339
- قسمت اول 351
- روایات و محبّت دنیا 351
- قسمت دوم 360
- قسمت اول 373
- قسمت دوم 383
- توضیح 396
- انگیزه ریا 396
- ریا در قرآن و روایات 398
- اقسام ریا 403
- نشانه های ریا 405
- اشاره 411
- مراتب عجب 418
- علاج عجب 421
- اشاره 427
- توضیح 436
- ج) عوامل باز دارنده 443
- اشاره 467
- مفهوم توبه 471
- شرایط توبه 483
- حکایاتی از ره یافتگان 490
و در واقع اخلاصی در کار نبوده است.
در پایانِ آیه به گروه دیگری که از مجاهدان برترند اشاره می شود. آنان محسنین هستند که علاوه بر تلاش و کوشش در راه نجات خود، دارای مقام ایثار و احسان بوده، و برای دیگران هم تلاش می کنند.
« وَ مَنْ جاهَدَ فَإِنَّما یُجاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ عَنِ الْعالَمِینَ ».(1)
«(البته باید دانست) کسی که جهاد و مجاهده می کند در واقع برای خود تلاش کرده (و ثمره این کوشش، از آن خود اوست زیرا) حقیقتاً خداوند از جهانیان بی نیاز است».
گفتار معصومین علیهم السلام
قسمت اول
حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام از پدران خود از امیر مؤمنان علیهم السلام نقل کرده اند که رسول خدا صلی الله علیه وآله به گروهی از لشکریان که به تازگی از جنگ باز گشته بودند، فرمودند:
«مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِیَ عَلَیْهِمُ الْجِهادُ الْأَکْبَرُ. قِیلَ یا رَسُولَ اللَّهِ ! وَ مَا الْجِهادُ الْأَکْبَرُ؟ قالَ: جِهادُ النَّفْسِ.
ثُمَّ قالَ صلی الله علیه وآله: أَفْضَلُ الْجِهادِ مَنْ جاهَدَ نَفْسَهُ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْهِ».(2)
«آفرین به گروهی که جهاد کوچک را پشت سر گذارده و جهاد بزرگ پیش روی آنان است. عرض شد: یا رسول اللَّه! جهاد بزرگ کدام است؟
1- 101. سوره عنکبوت، آیه 6
2- 102. امالی صدوق رحمه الله، ص 466، م 71، ح 8 ؛ مستدرک الوسائل، ج 11، ص 137، ب 1 از جهاد نفس ، البته مرحوم کلینی در کافی، ج 5، ص 12، باب وجوه جهاد، ح 3 ؛ و مرحوم شیخ مفید در اختصاص، ص 233 آن را از حضرت صادق علیه السلام به نقل از پیامبر صلی الله علیه وآله آورده اند.