حج برنامه تکامل صفحه 270

لِرَسُولِهِ، وَأَشْهَدُ أَنَّکُمْ قَدْ جاهَدْتُمْ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَذَبَبْتُمْ عَنْ دِینِ اللَّهِ وَعَنْ نَبِیِهِ. (1) 1

و بالاخصّ، حضرت حمزه سیّدالشهدا علیه السلام، عموی بزرگوار رسول خدا صلی الله علیه و آله سهم بیشتری در نصرت و یاری دین خدا و رسول خدا دارد. و لذا در میان شهدای احُد، دارای فضیلت ممتازی است که مقام اقدس نبوی صلی الله علیه و آله درباره آن حضرت فرموده‌اند:

مَنْ زارَنِی وَلَمْ یَزُرْ قَبْرَ عَمِّی حَمْزَة فَقَدْ جَفانِی. (2) 2

هرکس به زیارت من آید و قبر عمویم حمزه را زیارت نکند، حقّاً درباره من جفا کرده است.

السَّلامُ عَلَیْکَ یا عَمَّ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله، السَّلامُ عَلَیْکَ یا خَیْرَ الشُّهَداءِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یا أَسَدَاللَّهِ وَأَسَدَ رَسُولِهِ، وَأَنْتَ مِمَّنْ أَمَرَنِیَ اللَّهُ بِصِلَتِهِ، وَحَثَّنِی عَلی بِرِّهِ، وَدَلَّنِی عَلی فَضْلِهِ، وَهَدانِی لِحُبِهِ، وَرَغَّبَنِی فِی الْوِفادَةِ إِلَیْهِ، وَالْهَمَنِی طَلَبَ الْحَوائِجِ عِنْدَهُ (3) 3

9- پایان سفر و ختم کتاب

این‌جا، سفر پر از اسرار ما به پایان می‌رسد و ان شاء اللَّه با قلبی مطهّر از ذنوب و روحی منوّر به نور معرفت پروردگار و اولیای کرام و برخورداری کامل از منافع همه‌جانبه حجّ و زیارت، به شهر و دیار خود بر می‌گردیم و از خداوند منّان می‌خواهیم، به حرمت بیت حرام و مشاعر عظامش، و به مقرّبیت رسول مکرّم و اهل‌بیت اطهارش، صلوات اللَّه علیهم اجمعین، و به فضل عظیم و کرم عمیمش حجّ ما را مقبول و سعی ما را مشکور قرار دهد و باقی‌مانده عمر ما را در پناه ولیّ اعظمش امام زمان، ارواحنا فداه، از گزند وساوس

1- . قسمتی از زیارت قبور شهدای احُد.
2- . مستدرک الوسائل، جلد 2، ابواب المزار، ص 192.
3- . قسمتی از زیارت حضرت حمزه علیه السلام.

شیطان و اتباع شیطان، در امان نگه دارد و فرزندان ما را از انحرافات اعتقادی و اخلاقی و عملی، مصون و محفوظ بفرماید. انَّهُ وَلِیٌّ قَدِیرٌ.اللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمّدٍ وارْزُقْنا حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ وَزِیارَةَ قَبْرِ نَبِیِّکَ وَالائِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلام فِی کُلِّ عامٍ وَلا تُخْلِنا یا رَبَّنا مِنْ تِلْکَ الْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ وَالْمَواقِفِ الْکَرِیمَةِ ما ابْقَیْتَنا. وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطّاهِرِین