- تقديم به 1
- متن تأئيديه حضرت آيةاللّه محمد يزدي 2
- متن تائيديه حضرت آيةاللّه مرتضي مقتدايي 3
- متنتأييديه حضرت آيةاللّهسيدعلياصغردستغيب نماينده محترمخبرگانرهبريدراستانفارس 4
- مقدمه ناشر 5
- مقـدمـه مـؤلـف 7
- بخش اول:نفس و روان 10
- نفس انسان 11
- نفــس معتــدل 12
- آگـاهي نفـس از طـريق الهام 13
- صفـات مستقـر در نفـس 15
- نفس مـلامتگـر مـؤمن 15
- مفهوم پليدي در نفس 17
- خـاطرات بـدون استقـرار در نفس 17
- تجســم نفســانيـات در ظــاهــر انســان 19
- ايجـــــاد صفــــات روحــــي 20
- تحــول روانــي در انسان 21
- فصل دوم:تأثيرپذيري نفس و تحول در انسان 22
- اصول تأثيرپذيري نفس انسان 22
- سعادت و شقاوت ذاتي نفس و تغييرات آن 23
- تغييـرپذيري نفـس براي پـذيرش عذاب دائمي 24
- نفــس انساني و تطابق آن با گنـاه 24
- تغييـر پـذيـري نفس بـراي پـذيـرش عــذاب اختيـاري 25
- استعـداد نفس بـراي كسب رحمت الهي 26
- دخالت مشيت الهي در تغيير استعدادهاي نفساني انسان 27
- تأثيـر اعمـال در نفس انسان 28
- اعمال محفـوظ در نفس و شكـل واقعي آن 29
- عـواطـف و ادراكــات محـل نفــوذ شيطـان 30
- تأثير روانـي مكـر در انسان 32
- فصل سوم :سير و سلوك در نفس مؤمن 33
- حـركت غيـراختيـاري انسان در نفـس خـود 33
- سلــوك در نفـس مـؤمن 34
- حركت نفس انساني و مقصد نهايي آن 35
- سيـــر در نفـس و حــق معـرفـت الهــي 36
- مــراقبـت از نفــس 37
- فصل چهارم :معـرفت النفـس 38
- معــرفـت نفـس يـا شنـاخـت شهـودي انســـان 38
- شنــاخـت عــوامـانـه از «مــن» انســاني 40
- تـأثيـر حـوادث در توجه بـه نفس 41
- تـوجـه موقت و تـوجـه مستمـر بـه نفـس 42
- توجـه به نفس و سير و سلوك روحـاني در جوامع تاريخي و مذهبي 43
- توجه به نفس و انگيزههاي آن 45
- تـربيـت نفـس و اراده 47
- ارتبـاط باطنـي نفس با آثـار عبادت و رياضت 47
- تفاوت ديـن بـا عـرفان و تصوف يا معرفت نفس 48
- دين فطري و انگيزه عرفان نفس 50
- انگيـزههــاي متفـاوت تـوجـه بـه نفـس 53
- معرفت نفس و معرفت الهي 54
- مـذاهب مختلـف تصـوف و عـرفـان نفـس 55
- بخش دوم:عواطف 56
- مفهـــوم محبــت و دوســت داشتــن 56
- مصـاديـق دوستـي و حبّ 58
- 1 ـ دوسـت داشتــن غــذا 59
- 2 ـ دوســت داشتــن همســــر 60
- دوست داشتن ـ رابطه بين انسـان و كمـال 60
- شـدت و ضعف محبّت 61
- اشاره 62
- دوستـي در سـاير مـوجـودات 62
- محبت، وسيله ارتبـاط عـاشـق و معشـوق 63
- مفهوم عشق الهي 64
- فصل دوم:عشقهاي الهي و معنوي 64
- دوست داشتن خـدا از طـرف انسان 65
- دوست داشتن انسـان از جـانب خــدا 65
- نظـام عشـق الهي و ولايت 66
- حقيقــي بـودن محبـت بـه خـــدا 67
- عشـق خـالص و عشـاق مخلص خـدا 69
- شرايط عشق الهي 70
- مـوانع راه عشـق الهـي 72
(284 / بقره)
1- الميــــزان ج 39، ص 311 .
صفات مستقر در نفس (37)
معنــاي عبـارت «مــا فــي اَنْفُسِكُــمْ» ايــن اســت، كــه «آن‌چه در دل‌هاي شما جايگزين شده،» و معلوم‌است، كه در نفس چيزي به‌جز ملكات و صفات، چه صفات فضيلت و چه صفات رذايل مستقر نمي‌شود.
آن‌چه در نفس مستقر مي‌شود، صفاتي چون ايمان و كفر و حبّ و بغض و عزم و غير اين‌ها است. اين‌هاست كه هم مي‌توان اظهار كرد و هم پنهان داشت، اما اظهار كرد چون صفات اصولاً در اثر تكرار افعال مناسب با خود پيدا مي‌شود و وقتي فعلي از كسي صادر شد عقل هر كس از آن فعل كشف مي‌كند، كه فلان صفتي كه مناسب با اين فعل است در نفس فاعل وجود دارد، چون اگر اين صفات و ملكات در نفس مستقر نبود، افعال مناســب با آن از جـوارح صــادر نمي‌شـد.
پس با صدور اين افعال براي عقل روشن مي‌شود، كه منشائي براي اين افعال در
(38) نفس و روان و عواطف
نفس فاعل هست و امّا اخفا كرد، براي اين كه ممكن است انسان آن كاري كه دلالت بر وجـود منشأاش در نفس دارد انجام ندهــد.
منظــور مــا (از استقــرار در نفــس) ثبوت و استقــرار تــامـي است، كه مي‌تــوان صــدور فعــل را مستند به آن كرد.
پس آيه شريفه به احوال نفس نظر دارد، به ملكات راسخه در نفس، كه منشأ صدور افعــال هستنــد و خـداوند متعال انسان‌ها را با آن احوال و ملكات محاسبه مي‌كند. (1)