نفس و روان و عواطف از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 69

متعلــق به پــدران و فــرزندان و اموال و ساير منافع نامبرده در آيه را، از يك سنخ محبت دانستـــه اسـت.

در آيه مورد بحث مشركين را مذمت كرده به اين كه آلهه خود را دوست مي‌دارند آن چنان كه خدا را دوست مي‌دارند، آنگاه مؤمنين را مدح كرده به اين كه خداي سبحان را بيشتر دوست مي‌دارند. از اين مقابله فهميده مي‌شود كه مذمت كفار به خاطر اين است كــه محبــت را ميــان آلهــه خــود و ميــان خــدا به طــور مســاوي تقسيم كرده‌اند.

دوستــي خــدا بايد طــوري بــاشــد كــه غيــر از خــدا چيــز ديگــري در آن سهيم نباشد وگرنه سر از شرك درمي‌آورد. كسي كه محبتش به خدا شدت يافت متابعتش هم منحصر در خدا مي‌شود. (1)

(156) نفس و روان و عواطف

عشـق خـالص و عشـاق مخلص خـدا

وقتي ايمان بنده خدا رو به شدت و زيادي مي‌گذارد دلش مجذوب تفكر درباره پروردگارش مي‌شود، هميشه دوست مي‌دارد به ياد او باشد و اسماي حسناي محبوب خود را در نظر بگيرد، صفات جميل او را بشمارد ـ پروردگار من چنين است، محبوب من چنان است... اين جذبه و شور هم‌چنان در او رو به زيادت و شدت مي‌گذارد. اين مراقبت و به‌ياد محبوب بودن، رو به ترقي مي‌رود تا آن جا كه وقتي به عبادت او مي‌ايستد، طوري بنــدگي مي‌كنــد، كه گــوئــي او را مي‌بيند و او براي بنده‌اش در حال جذبه و

عشق خالص و عشاق مخلص خدا (157)

محبــت و تمــركــز قوي تجلــي مي‌كنـد و هـــم او را مي‌بينــد و هــم آهنــگ آن محبت به خدا نيز در دلش رو به شـدت مي‌گـذارد.

علتش هم اين است كه انسان مفطور به حب جميل است. ساده‌تر بگوئيم: عشق به جمــال و زيبــاپسنــدي فطــري بشــر است، هم‌چنــان كه خـود خداي‌تعالي فرموده: