- پیش گفتار 2
- الف) معنی نفس و انواع آن 4
- فصل اول: کلیات مباحث نفس 4
- اشاره 4
- ب) معرفت نفس 5
- ج) اهمیت مبارزه با نفس 6
- د) آثار مبارزه با نفس 8
- اشاره 8
- 6. بهترین عبادت 9
- 4. غالب ترین فرد 9
- 1. ملاک عقل 9
- 3. نیرومندترین فرد 9
- 2. رسیدن به بزرگ ترین حکومت و مالکیت 9
- 5. برترین فرد 9
- 9. جهاد سودمند 10
- 12. نشانه زیرکی 10
- 11. رستگاری 10
- 7. بهترین مردم 10
- 10. اصلاح نفس 10
- 13. عزّت 10
- 8. مایه سلامت 10
- 15. حفظ ارزش و اعتبار 11
- 17. رهایی از گناهان و رسیدن به مکارم 11
- 14. زنده کردن جوان مردی 11
- 18. رسیدن به بالاترین درجات 11
- 16. دست یابی به ملاک دین 11
- 22. غلبه بر شیطان 12
- 20. کامل شدن تقوا 12
- 23. درک شریعت 12
- 24. برترین ادب 12
- 19. بهشت 12
- 21. محبت خدا 12
- 27. تحسین دیگران 13
- 25. رُشد 13
- ه_) جایگاه مبارزه با نفس در سیر و سلوک 13
- 28. عارف 13
- 26. کرامت الهی 13
- فصل دوم: مبارزه با شهوت 15
- اشاره 15
- آهن تافته هم نمی سوزاند 16
- ازدواج، بهترین راه پیروزی بر شهوت 18
- آثار پرهیز از نگاه حرام 18
- عاقبت پیروی از هوای نفس 19
- فضیل، از راهزنی تا زاهدی 19
- شاگرد بزاز 20
- زلیخا 22
- جوان خارکن و دختر پادشاه 27
- اشاره 33
- فصل سوم: مبارزه با مال پرستی 33
- علی، آری؛ دنیا، نه 34
- مبارزه ثروت و ایمان 35
- علی(ع) یا عسل؟ 37
- رمز دیدار با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 38
- فرار از آتش بیت المال 38
- اشاره 42
- فصل چهارم: مبارزه با راحت طلبی و زندگی زاهدانه 42
- در آغوش نوعروس یا میدان نبرد 42
- زهد و قناعت همراه با ثروت انبوه 43
- زهد مولای متقیان، علی(ع) 45
- زهد و ساده زیستی آیت الله کوهستانی 45
- زهد و استغنای وحید بهبهانی 48
- زهد و اخلاص آیت الله بلاغی 49
- گسست زنجیر شیطان 52
- جواب تو را بعداً می گویم 54
- اشاره 54
- فصل پنجم: مبارزه با تکبر و عجب 54
- عجب در علم 54
- آفت های علم بی تزکیه 54
- اشاره 54
- نشستن فقیر کنار ثروتمند 55
- فروتنی سلمان فارسی 56
- عیسی(ع) و شستن پای حواریون 57
- پیشه محمد بن مسلم 57
- عاقبت عجب 58
- عاقبت خودپسندی 58
- کوچکی ریاست 59
- قدرت یقین، خطر عجب 59
- کیفر صحابی مغرور 60
- غرور شتر 61
- فصل ششم: مبارزه با ریاست طلبی 63
- نیابت ولی عصر (ع) به چنین مردانی می رسد 63
- اشاره 63
- در دلش میل به مرجعیت ندارد 64
- ترک نماز جماعت 65
- از من سزاوارتر وجود دارد 66
- چشم پوشی از درجه 67
- معیار خدایی 67
- گذشتن از ریاست 68
- خودداری از قبول ریاست و مرجعیت عامه 69
- چرا در تشییع جنازه آیت الله بروجردی حاضر نشدم؟ 70
- اشاره 72
- فصل هفتم: مبارزه با خشم و انتقام 72
- شهادت حمزه و صبر رسول خدا صلی الله علیه و آله 73
- اشک کباب سبب طغیان آتش است! 73
- رفتار امام صادق(ع) با غلام 73
- ترحم بر گنهکار پشیمان 74
- ادای حق الناس پیش از توبه 75
- بردباری شیخ 76
- نمونه ای از اخلاق امام کاظم(ع) 77
- پرهیز از غضب 79
- فصل هشتم: مبارزه با کینه و حسد 81
- اشاره 81
- نوح و شیطان 82
- حسرت موسی(ع) 83
- سبب برتری 83
- شخصی که رسول اکرم صلی الله علیه و آله او را اهل بهشت خواند 84
- عاقبت حسادت 86
- کار عجیب حسود 87
- عبدالله بن ابی 89
- مسجد حسادت 90
- حسادت به خویشان 92
- الف) کتاب 93
- کتاب نامه 93
- ب) نشریه 94
خواست. حضرت او را از آب گرفت و بیرون آورد، سپس به او فرمود: چه گفتی؟ عرض کرد: گفتم این عیسی روح الله روی آب می رود و من نیز روی آب می روم و گرفتار عجب شدم. حضرت عیسی(ع) به او فرمود: تو برای خویش مقامی قائل شدی که خداوند آن را به تو نبخشیده بود. خدا به آنچه گفتی، بر تو غضب کرد. پس به درگاه خدا از آنچه گفتی، توبه کن. امام صادق(ع) فرمود: آن مرد توبه کرد و به همان مقامی که خدا به او بخشیده بود، برگشت. پس تقوا پیشه کنید و به یکدیگر حسد نورزید».(1)
کیفر صحابی مغرور
کیفر صحابی مغرور
«یکی از اصحاب پیامبر نویسنده وحی بود؛ یعنی پیامبر آیات الهی را که از طریق وحی می گرفت، برای او می خواند و او آن آیات را می نوشت. از این رو، به او «کاتب وحی» می گفتند. اشتغال او به نوشتن آیات الهی موجب شد که نوری از مفاهیم بلند معنوی وحی در قلبش بتابد، به گونه ای که در این راستا مقام ارجمندی پیدا کرد. همین موضوع از طرف دیگر مایه غرور او نیز شد. این صفت زشت کبر و غرور، پرده حجاب بر دلش افکند، به طوری که با رسول خدا صلی الله علیه و آله هماوردی نمود. او گفت که به من هم وحی می شود، بنابراین، چه فرقی با رسول خدا صلی الله علیه و آله دارم؟ همین تفکر مغرورانه موجب شد که مورد غضب الهی قرار گیرد و ضربه ای بر روح او وارد آمد و به گونه ای شد که گویی حتی یک حرف هم یاد نگرفته است:
کآنچه می گوید رسول مُستنیر
مر مرا هست آن حقیقت در ضمیر
پرتو اندیشه اش زد بر رسول
قهر حق آورد بر جانش نزول
1- فیض کاشانی، راه روشن، ترجمه: عبدالعلی صاحبی، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی، 1373، ج 5، ص 451.