تجربه شیرین ندامت صفحه 103

2 سوره نساء ، آیه 110 .

3 مستدرک سفینه البحار ، ج 7 ، ص 601 .

4 کافی ، ج 2 ، ص 504 ; وسائل الشّیعه ، ج 7 ، ص 176 .

2 پذیرفته شدن توبه

آنچه برای مؤمن گنهکار بعد از توبه و استغفار ، از همه چیز مهمتر است ، این است که بداند : آیا توبه اش پذیرفته شده یا نه ؟ آیا همان گونه که او به سوی خدا بازگشته است و از کردار زشت خویش دست کشیده است ، خدا هم به سوی او روی آورده و توبه اش را پذیرفته است یا

خیر ؟

از مدارک معتبری استفاده می شود که یکی از عوامل پذیرش توبه ، اظهار ندامت و اقرار به گناه و طلب آمرزش از خداوند است که در اصطلاح آیات و روایات از آن تعبیر به استغفار می شود . و نقطه مقابل آن اغترار است ، که نشانه تکبر و غرور بنده در برابر خدای سبحان است .

بنده ای که آلوده به اغترار است با این که گناه کرده ، از کردار خود پشیمان نمی شود ، لذا حاضر به اقرار به گناه و عذرخواهی و استغفار نیست و این حالتِ بنده خوشایند خداوند نیست . و از آن جا که بهترین دعا استغفار است ، خدا بندگانش را دعوت به دعا کرده و سپس در مذمّت کسانی که از خواندن او تکبّر میورزند فرموده است :

( إِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ ) . (1)

به راستی کسانی که از خواندن من تکبّر میورزند به زودی با ذلّت و خواری وارد جهنم خواهند گشت ! .