آثار گناه در زندگی و راه جبران صفحه 104

یعنی بیش از هر چیز، گناه، سبب دل مردگی و بیماری می شود و باید از آن پرهیز شود.

قساوت قلب

از عناوینی که قرآن کریم در مورد قلب به کار برده است، عنوان «قساوت» است. این عنوان در روایات نیز فراوان به چشم می خورد. در عرف مردم نیز اصطلاح «قسیّ القلب» یا «سنگدل» زیاد به کار برده می شود.

این کلمه، در لغت نوعاً در مورد امور سخت، نفوذناپذیر و غلیظ به کار می رود و از کلماتی است که اصولاً بار منفی دارد. به زمینی که سخت است و محصول نمی دهد و گیاهی نمی روید، عرب می گوید: «أَرْضٌ قاسِیه»؛ به شب ظلمانی و تاریک می گوید: «لیله قاسیه»؛ به شب بسیار سرد و سوزان می گوید: «عشیه قاسیه».

پس قساوت به معنای سختی، دشواری، نفوذ ناپذیری و عدم انعطاف است. هنگامی که این کلمه همراه «قلب» به کار برود گفته می شود «قلب قسی»، یا قساوت قلب، به معنای سنگدلی است که در فارسی به کار می رود، در مقابل رحم، عاطفه، عشق، محبّت و امثال این ها.

بدترین بلا برای انسان این است که گرفتار سنگدلی و قساوت قلب گردد. قرآن کریم در این باره می فرماید: «فَوَیْلٌ لِلْقاسِیَهِ قُلُوبُهُمْ مِن ذِکْرِ اللَّهِ أُولَئِکَ