آثار گناه در زندگی و راه جبران صفحه 105

فِی ضَلالٍ مُبِینٍ»؛(1) «وای بر آنان که قلب های سخت در برابر ذکر خدا دارند؛ آنان در گمراهی آشکاری هستند».

بنابراین، قساوت قلب، سبب گمراهی انسان است، قساوت قلب در انسان یعنی مرگ عاطفه و احساسات. انسانی که عاطفه و احساس در او نابود شد، دست به هر نوع جنایت و خیانت می زند و انواع کارهای خلاف و ناروا از وی صادر می شود.

در اینجا مناسب است نگاهی اجمالی به مسأله عاطفه و آثار آن نیز داشته باشیم.

عاطفه و آثار پر بار آن

یکی از نیروهایی که خداوند تبارک وتعالی در وجود انسان قرار داده، «نیروی عاطفه» است. عاطفه از امتیازات انسان نسبت به حیوانات است. در حیوانات، یا عاطفه وجود ندارد، یا به صورت ضعیف و کم رنگ است. به طور مثال: یک مرغ، جوجه های خود را دوست می دارد و هنگام خطر به شدّت از آن ها دفاع می کند؛ امّا وقتی که جوجه ها بزرگ شدند، آن ها را رها کرده، نسبت به آن ها بی احساس و بی عاطفه می شود؛ ولی این انسان است که نسبت به فرزند خود آن چنان محبّت و عاطفه ای دارد که تا آخر عمر باقی است و برای رفع خطر از فرزندان، خود را به آب و آتش زده، خطرهای غیر قابل توصیف و حوادث تلخ و ناگوار را متحمّل می شود.