آثار گناه در زندگی و راه جبران صفحه 257

مرگ را ببیند و آثار مرگ را مشاهده نماید، توبه کند: «وَلَیْسَتِ التَّوْبَهُ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّاتِ حَتَّی إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّی تُبْتُ الْآنَ...»؛(1) «توبه، برای کسانی نیست که کارهای خلاف را انجام می دهند تا هنگامی که مرگ آنان فرا می رسد پس می گویند: الآن توبه کردم».

اگر توبه با شرایطی که ذکر شد صورت گیرد، نه تنها موجب آمرزش گناه انسان می شود، بلکه آثار و برکات فراوانی به دنبال خواهد داشت که به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

آثار توبه

آثار و برکات توبه را می توان در امور ذیل خلاصه نمود:

الف) محبّت پروردگار

از آثار توبه، محبّت پروردگار است. کسی که توبه می کند، نخستین دستاورد او به دست آوردن دوستی و محبّت خداوند است. وقتی که گناه می کرد، مورد خشم و غضب پروردگار بود؛ امّا حال که از گناه خویش نادم گشته و توبه نمود، محبوب خداوند می شود، سایه لطف و عنایت خداوند بر سر او قرار خواهد گرفت؛ چنان که خود فرموده: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ»؛(2) «خداوند توبه کنندگان و نیز پاکیزگان را دوست دارد».

امام باقرعلیه السلام فرمود: «إِنَّ اللَّهَ أَشَدُّ فَرِحاً بِتَوْبَهِ عَبْدِهِ مِنْ رَجُلٍ أَضَلَّ راحِلَتَهُ وَزادَهُ فِی