- پیش گفتار 1
- اشاره 4
- استغفار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بعد از حیات 7
- به فکر نجات امت 8
- استغفار روزانه 10
- دو امان روی زمین 11
- غبار قلب پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 12
- قصور در برابر خداوند 15
- استغفار از وجود 16
- عجز و استغفار 17
- در برابر فضل خدا 18
- مناجات امام سجاد علیه السلام 20
- عجز از شکر 23
- در فضای آلوده دنیا 24
- درک محضر خدا 26
- برای خطای دیگران 27
- استغفار عارفان 29
- سری از اسرار 30
- تنزیل حقایق 31
- بیتوته نزد خدا 32
- محدودیت در بیان واقعیات 34
- اشاره 36
- سرآغاز مخالفت با خدا 38
- بزرگی گناه 39
- راهیابی به گناهان بزرگ 40
- پرهیز از فکر گناه 43
- راه بندان معنوی 44
- عذرخواهی علی بن یقطین 45
- دشواری جبران گناه 47
- مطهرین و توابین 49
- نفوذ شیطان 51
- ورود شیطان از راه عبادت 53
- ساده لوحی و فریب 55
- خدای برهان 55
- چشم بینا 57
- عاقبت به خیری 58
- ارزش عقل 60
- نگاه به دنیا 61
- زهد در دنیا 62
- صاحبان سرای آخرت 65
- برتری عقل 66
- اشاره 68
- آثار وضعی گناه 69
- زید بن موسی 71
- نقطه های سیاه گناه 72
- قساوت قلب 73
- اشک دل 74
- محو خوبی ها 76
- زیان های دنیوی گناه 76
- کارهای ناکرده! 77
- حفظ عزت مؤمن 78
- عزت نفس آیت الله بروجردی 79
- شیخ محمد تقی بافقی 80
- آیا خدا برای بنده اش کافی نیست؟! 81
- تنگنا و فراخی رزق 83
- تأمین شهریه طلاب 85
- توجه به خدا 87
- پرهیز از کدورت ها 88
- خسارت سنگین قهر کردن 89
- خودپسندی 92
- اثر گناه بر قلب انسان 93
- اثر گناه در زندگی 94
- راه بندان گناه 96
- اشاره 98
- جلوه های استغفار 100
- باورهای سست 102
- فرار به جلو 103
- 1)اقرار به گناه 104
- ارکان استغفار 104
- 2)جبران 106
- گسترۀ بخشش خداوند 107
- وجوب فوری توبه 108
- تأخیر توبه 109
- توبه ابلیس! 110
- ادب استغفار 112
- ماه استغفار 115
- حدیث حاضر غایب 117
- مرز دنیا و آخرت 119
- اهل الله 120
- ندامت و اعتراف به گناه 121
- متهم کردن نفس 122
- ارزش آفرینی توبه 123
- شیطان سر راه اهل ایمان 124
- دعای مورچه 125
- خواسته خداوند 126
- رحمت حق بر گنهکاران 127
- ضمانت بهشت 128
- راه گشایی 130
- پیام دعاها 130
- در حفظ خدا 132
- استغفار سحرگاهان 135
- غفلت از استغفار 135
- اشاره 137
- صدق دل 139
- استغفار صادقانه 140
- کوچک شمردن گناه 141
- قضاوت در باره گناه دیگران 143
- بیان گناه 144
- عظمت گناه 144
- توجیه گناه 145
- اصرار بر گناه 147
- فکر گناه 148
- لذت از گناه 148
- شومی گناه 151
- کوتاه شدن عمر بر اثر گناه 152
- ترک بدیها، یا انجام خوبیها؟ 153
- سلب نعمت ها 153
- خروج از ذلت گناه 154
- اصرار بر گناه 155
- گناهکار نادم 156
- گناهی که به بهشت می برد! 158
- گناه پایدار 159
- بندگان برگزیده 160
- تبیین امام علیه السلام 161
- تکیه بر تقوا 162
- برخوردی بزرگوارانه 163
- رحمت برای ستمگران! 164
- گناه پوشی 165
- تمثال انسان در عرش خدا 166
- اظهار گناه 168
- اشاره 170
- کلید خزائن خدا 171
- سرچشمه مشکلات 173
- بالاترین عذاب 174
- اسباب گشایش 176
- نقش استغفار در روزی 180
- بوی خوش استغفار 181
- بوی تعفن دروغ 182
- استغفار در نامه اعمال 185
- شکستگی در استغفار 186
- اشاره 187
- 2.دو رکعت نماز 188
- 1.کار نیک پس از گناه 188
- 3.تب کردن مؤمن 189
- 4.بیماری 190
- 5.بلا و گرفتاری 191
- ابتلائات اولیای الهی 193
- 6.غم و اندوه 194
- 7.حسن خلق 195
- 8.غم زدایی از دیگران 196
- 10.پرهیز از گناهان بزرگ 197
- 12.حج و عمره 198
- 11.تقوا 198
- 13.دیدار برادران ایمانی 199
- 14.احسان به پدر و مادر 201
- 15.رنج مرگ 202
- 17.ذکر فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام 204
- 18.ذکر صلوات 205
- 20.تحصیل علم 207
- 19.خدمت به خانواده 207
- 22.استغفار برای مظلوم 208
- 21.زیارت امام رضا علیه السلام 208
- اشاره 209
از بزرگی سؤال کردم: چرا پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم این قدر استغفار می کردند؟ فرمودند: هیچ چیزی مثل استغفار انسان را نمی شکند. هیچ چیزی مثل استغفار درمان درد انسان نیست. آدمی که خودش را مجرم می داند، خودش را دست خالی می داند، به درگاه خدا استغفار می کند. سبحان الله گفتن درمان درد ما نیست. غلط کردم، ببخشید، و اشتباه کردم، درمان درد است.
استغفار و توبه یعنی اظهار بیچارگی. اظهار دردمندی، اظهار افتادگی و عجز. اظهار دست خالی بودن. درمان ما این است. لذا پیغمبر که از همه به خدا نزدیک تر است و محضر خدا را بیش از همه درک می کند، در برابر عظمت خداوند بیشتر احساس کوچکی و شرمندگی می کند. خدا هم هرچه داشته به پیغمبرش داده است.
من هیچ ندارم و او همه چیز دارد. در مقابل همه چیز دار، هیچ کاری نتوانسته ام بکنم. آیا این استغفار و عذرخواهی ندارد؟ آدم نعمتهای خدا را ببیند و نتواند هیچ کاری کند. آیا راهی جز عذرخواهی می توان داشت.
در روایات شاید بعد از صلوات، بیش از همه به استغفار سفارش شده است؛ هم برای خود و هم برای دیگران. استغفار کار ملائکه است، همان طور که صلوات کار ملائکه است. استغفار کار پیغمبر و امام است. همانطور که ما طلب غفران می کنیم، خدا هم غفاریت نشان می دهد.
کوچک شمردن گناه
ریشه سقوط ما گناه است. گناه چیز بسیار بدی است، ولی بدتر از گناه کوچک شمردن گناه است. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: