دانستنیهای علوی1 صفحه 224

تاریخ ولایت در نیم قرن اول صفحه. 112

استاد حسین ذاکر خطیر.

رسول الله (ص) محور اتحاد

محور اتحاد

رهبران دینی به خصوص رسول الله (ص) و علی (ع) بیشترین تلاش را در ایجاد وحدت و تشکل امت اسلامی داشتند. در زمان رسول الله (ص) حضرت با متشکل ساختن نیروهای مسلمان موفق شد یک امت واحده و متحد و همسو بسازد. که کمتر می توان برای آن نمونه یافت. در عهد رسول الله (ص) در میان گروه ها و قومیت های مختلف مانند اوس خزرج و مهاجر و انصار همواره زمینه چالش های فراوان پدید می آمد و چه بسا عرصه های فتنه را پدیدار می نمود. لیکن رسول الله (ص) با تلاش مدبرانه خویش فتنه ها را خاموش می کرد و گرایش ها را با هم پیوند می داد.

علی (ع) و وحدت

اما زمان علی (ع) را به هیچ وجه نمی توان با زمان رسول الله (ص) سنجید. اختلاف های درونی در زمان علی (ع) به اوج خود رسیده است. آتش تکاثر فزون طلبی افراد از همه سو علی را محاصره کرده است. آتش فتنه های درونی یکی پس از دیگری شعله ور می شود. فتنه هایی که بنیان اسلام و اساس امت اسلامی را تهدید می نماید. این تدبیر و تحمل علی است که اسلام و امت را از امواج خطرها عبور می دهد و وحدت امت اسلامی را حفظ می نماید و آرمان رسول الله (ص) را در جامعه تحقق می بخشد.

پرخطرترین زمان برای محو نور اسلام و فروپاشی امت اسلامی بعد از رحلت رسول الله (ص) می باشد. زیرا از یک سو زمان زیادی از دوران جاهلیت نگذشته و هنوز رسوبات فرهنگ جاهلی کاملا در ذهن ها زدوده نشده است و تعصب های جاهلی تشکل و حدت امت اسلامی را تهدید و بازگشت به دوران جاهلیت را نمایان می سازد. از سوی دیگر فرصت طلبی و

هواخواهی عده ای به توان این خطر افزوده با این که رسول الله (ص) به امر الهی مسیر رهبری را مشخص نموده است عده ای با تمام توان به میدان آمده اند رهبری را از این مسیر منحرف نموده اند. این عده را، در اثر مشتبه شدن موضوع هواخواهان فراوانی حمایت می کنند. علی که شاخص ترین فرد شایسته ترین انسان در ابعاد گوناگون است ناگه خود را در میان انواع چالش ها تنها می بیند در حالی که میراث خود (رهبری الهی) را به غارت رفته مشاهده می نماید «اری تراثی نهبا» (1) آن گونه تنهایی که فقط اهل بیت او همراهند «فنظرت لیس معین الا اهل بیتی» (2) نگاه کردم تنها اهل بیت خویش را یاور یافتم) مظلومیت تا آن مقدار که تهاجم بر هدم دردانه رسول الله (ص) فاطمه (س) روی آورده. و «تضافر امتک علی هضمها» (3)

در چنین شرایط علی تحمل و صبر پیشه می کند حتی کوچکترین قدمی برای تصدی ولایت و رهبری بر نمی دارد زیرا خطر اختلاف اساس امت نوپای اسلامی را تهدید می کند. علی نه تنها قدم تنش زا بر نمی دارد بلکه تمام تلاش وی صرف تنش زدایی می شود. علی با تحمل تلخی و زهر به جان خویش و حدت و یک پارچگی مسلمانان را حفظ می کند. تلخترین زهر را می نوشد و سخت ترین شکنجه را تحمل می کند: «صبرت و فی العین قذا و فی الحلق شجا.» علی با این شرایط بر ظلمت ها و تاریکی ها و گمراهی صبر می کند. «او اصبر علی طخیه عمیاء» (4)