دانستنیهای علوی1 صفحه 688

و برخی شیوه تألیف این کتاب را به شیوه علم حروف دانسته اند. (54) لکن هیچ دلیل و

شاهدی بر این ادعا نیست. علم این کتاب و نظر در آن خاص نبی و وصی او می باشد چنانکه در روایت های بسیاری به این امر تصریح شده است. (55)

شاید نکته این اختصاص هم عدم تحمل محتوای آن برای غیر نبی و وصی باشد؛ چه آنکه برای غیر ایشان می تواند موجب فتنه و سوء استفاده قرار گیرد. (56)

و کتاب مصحف علی (ع)

از برجسته ترین کاتبان وحی امام علی (ع) بوده است. ایشان خود در شیوه نگارش قرآن می گوید:

«فما نزلت علی رسول الله آیه من القرآن الااقرأینها و املاها علی فکتبتها بخطی و علمنی تأویلها و تفسیرها، و ناسخها و مسوخها، و محکمها و متشابهها، و خاصها و عامها، و دعاالله ان یعطینی فهمها و حفظها، فما نسیت آیه من کتاب الله ولا علما املاه علی و کتبه منذ دعالی بما دعا.»

پس آیه ای بر رسول خدا از قرآن نازل نشد مگر آنکه آن را بر من خواند و بر من املا کرد پس من به خط خود آن را نوشتم و به من تأویل و تفسیر آن را آموخت و ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه و خاص و عام آن را بیان کرد. پیامبر از خداوند خواست که به من فهم آیه و حفظ آن را عطا کند. پس من آیه ای از قرآن را فراموش نکردم و علمی که بر من املا کرد و نگاشتم را پس از دعایی که برای من کرد، فراموش نکردم. (57) بسیاری از روایت دیگر هم گویای این مزایای مصحف علی (ع) است. (58)

اهل سنت هم داستان جمع قرآن امام علی (ع) را پس از پیامبر از طریق محمد بن سیرین نقل کرده اند.

او می گوید: «فزعموا انه کتبه علی تنزیله. قال: فلو اصبت ذلک الکتاب کان فیه علم» پس معتقدند که علی (ع) این مصحف را براساس نزولش نگاشته بود. ابن سیرین گفت: پس اگر به این کتاب دست می یافتم در آن علم عظیمی بود. (59)

از این روایات چنین استفاده می شود که مصحف علی (ع) نه تنها آیات قرآنی را در برداشته است بلکه آن حضرت علوم مربوط به هر آیه را که از پیامبر (ص) فراگرفته بود در آن گردآورده بوده است. در برخی روایات حجم مصحف علی (ع) را به یک بار شتر توصیف کرده اند. (60)