دانستنیهای علوی1 صفحه 917

عرضه نمود برای بسیاری از مردم آن زمان قابل درک نبود. تا آنجا که کسانی مانند طلحه و زبیر آن حضرت را متهم به ناداری و فقر می نمودند. امام صادق علیه السلام که خود از جانب کسانی به دلیل ثروت زیاد مورد انتقاد قرار گرفته بود با استناد به چهره انسانی ثروت امیرالمؤمنین علیه السلام در پاسخ چنین فرمود:

«این امر [ثروت زیاد] مرا ناراحت نمی کند. چرا که روزی امیرالمؤمنین علیه السلام بر گروهی از قریش عبور کرد در حالی که پیراهن کهنه ای به تن داشت، آنان با مشاهده ظاهر آن حضرت گفتند، علی تهیدست گردیده است. این سخن آنها به گوش امیرالمؤمنین علیه السلام رسید، پس به متولی صدقات خود دستور داد که محصولات خرمای او را جمع کرده و به کسی چیزی نفرستد و آنها را انباشته سازد، سپس به او دستور داد که آنها را به تدریج بفروش وتبدیل به پول کن و در انبار خرما روی هم جمع کرده و روی آنها را با خرما بپوشان به گونه ای که دیده نشود و به کسی که مسئول این کار بود فرمود: هر گاه من طلب خرما نمودم، بالا برو و به مال نگاه کن و با پایت به آن بزن گویا که کاری به پولها نداری تا اینکه آنها را پخش کنی. سپس سراغ چند نفر از آنها فرستاد و دعوشتان کرد، و در حضور آنها خرما طلب نمود، پس آنگاه که آن شخص بالا رفت و با ضرب پا، پولها را پخش نمود، آنها باتعجب گفتند: یا ابا الحسن این چیست؟

امام فرمود: این مال کسی است که مالی ندارد! سپس

نسبت به آن مال دستور داد و فرمود: نگاه کنید اهل هر خانه ای که قبلا برایشان می فرستادیم، سهمش را حساب کنید و برایش بفرستید» . (84)

در روایت مشابهی که از ابی بصیر نقل شده پول حاصل از فروش محصولات در این ماجرا، صد هزار درهم ذکر شده است. (85)

این روایت نشان می دهد که امام مؤمنان علیه السلام از اتصاف به ضعف اقتصادی و فقر مالی شدیدا رنج می برد. و به همین دلیل در عین حالیکه زندگی خود را هم طراز فقیران قرار داده بود. گاهی مجبور به اظهار اقتدار اقتصادی خویش می گردید. در همین راستا حدیث معروفی از آن حضرت رسیده است که می فرماید:

«لقد رأیتنی مع رسول الله صلی الله علیه وآله و إنی لا ربط الحجر علی بطنی من الجوع، و إن صدقه مالی لتبلغ اربعین ألف دینار» (86)

«مرا در زمان رسولخدا صلی الله علیه وآله می دیدی که از گرسنگی، سنگ بر شکم خود می بستم، در حالیکه (امروزه) صدقه مالم بالغ بر چهل هزار دینار است» .

در برخی روایات به جای 40 هزار دینار، 4 هزار دینار (87) نقل شده ولی روایت 40هزار دینار شهرت بیشتری دارد، در برخی روایات هم آمده است:

« … و امروزه صدقه من به حدی است که اگر تقسیم کنم تمام بنی هاشم را کفاف می دهد» (88)