دانستنیهای علوی1 صفحه 988

معنای قبول حکمیت است ولی «محکمه» به معنای گروهی است که تحکیم را قبول ندارند. در اینجا نیز «قسط» به معنای عدل است ولی «قاسط» کسی است که مخالف عدل است و ستمگری می کند. (24)

قرآن کریم از ستمگرانی که مخالف قسط و عدل هستند به عنوان «قاسطون» یاد کرده و آنان را وعده جهنم داده است:

و اما القاسطون فکانوا لجهنم حطبا. (25) و قاسطان هیزم جهنم هستند.

با توجه به مفهوم لغوی «قاسطین» می گوییم منظور از آنان آن گروه از دشمنان و مخالفان حکومت امیرالمؤمنین بودند که با ستمگری و زور گویی در برابر حکومت عادلانه او ایستادند و به قصد دست اندازی به حکومت، با او از سر جنگ در آمدند و آنان معاویه و یاران او بودند که زیر بار حکومت امام نرفتند و با بهانه های واهی قصد بر اندازی حکومت او را داشتند.

در پیش بینی های پیامبر، گاهی از این گروه به عنوان قاسطین یاد شده و گاهی هم به آنان «فته باغیه گروه ستمگر» اطلاق شده است. همچنین در اظهارات امام نیز معاویه و یاران او «قاسطین» نامیده شده اند:

عن علی (ع) قال: امرت ان اقاتل الناکثین والقاسطین و المارقین ففعلت ما أمرت به؛ فاما الناکثون فهم اهل البصره و غیر هم من اصحاب الجمل، و اما المارقون فهم الخوارج و اما القاسطون فهم اهل الشام و غیرهم من احزاب معاویه. (26)

علی (ع) فرمود: من مأمور شده بودم که با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگ کنم و مأموریت خود را انجام دادم، ناکثون همان اهل بصره و جز آنها از یاران جمل بودند و مارقون همان خوارج بودند

و قاسطین اهل شام و جز آنها از هواخواهان معاویه بودند.

و در جای دیگر امام از اصحاب معاویه به عنوان اهل «بغی» و از یاران جمل به عنوان اهل «نکث» و از خوارج به عنوان اهل «فساد» یاد می کند:

الا و قد امرنی الله بقتال اهل البغی و النکث و الفساد فی الارض. (27)