مروارید عفاف (کاوشی در حیا، غیرت و حجاب ) صفحه 22

یکی از بهترین نیروهای کنترل کننده درونی است. مسلمان معتقد در پرتو حیا از تمام اشکال بی عفتی پرهیز می کند.

2. سلامت روان

حیا، ویژگی درونی انسان است و هماهنگی با آن، نشانه هماهنگی با طبیعت انسانی است. اگر به این ندای درونی پاسخ داده نشود، تعادل انسان از بین می رود. همان گونه که پاسخ ندادن به غریزه گرسنگی و تشنگی، انسان را به سختی می اندازد، پاسخ ندادن به غریزه حیا نیز روابط انسان را مختل می کند.

3. حفظ شخصیت آدمی

حیا سبب می شود انسان، رفتارهای خلاف ادب انجام ندهد. حضرت علی علیه السلام می فرماید: «اَلْحَیاءُ تَمامُ الکَرَمِ؛ شرم، کمال بزرگواری (و شخصیت) است.»(1) نیز می فرماید: «مَنْ کَساهُ الْحَیاءُ ثَوْبَهُ خَفِیَ عَلَی النّاسِ عَیْبُهُ؛ هرکس، جامه حیا را بر خود پوشاند، عیبش از مردم پوشیده ماند».(2)

4. ادب

میان ادب و حیا، رابطه محکمی وجود دارد و بسیاری از رفتارهای مؤدبانه، مصداق رفتار حیامدارانه است. در بسیاری از موارد، علت پای بندی افراد به ادب، وجود روحیه حیا در آنهاست. امام صادق علیه السلام به یکی از شاگردان خود به نام مُفَضَّل می فرماید:

اگر حیا نبود، انسان هیچ گاه مهمان نمی پذیرفت، به وعده وفا نمی کرد، نیازهای مردم را برآورده نمی ساخت، از نیکی ها برحذر بود و بدی ها را مرتکب می شد. بسیاری از امور لازم و واجب نیز به خاطر حیا انجام می شود.