پرسمان قرآنی امام حسین علیه السلام صفحه 1

قرآن در نگاه امام حسين

اشاره

پرسش: قرآن نزد امام حسين عليه‌السلام چه جايگاهي دارد؟پاسخ: پيوند امام حسين عليه‌السلام و قرآن، بسيار مستحكم و عميق است. آن حضرت، سخت شيفته‌ي قرآن بود، به گونه‌اي كه مونس و هم‌دم شب و روزشان قرآن بود.اين جايگاه ويژه را از ميان فرموده‌هاي آن بزرگوار، درباره‌ي قرآن و واكنش‌هاي ايشان در برابر آن كتاب عظيم، مي‌توان دريافت.

معارف عميق قرآن

در روايتي امام حسين عليه‌السلام مراتب و معارف قرآن كريم را اين‌گونه بيان مي‌فرمايد:كتاب الله عزوجل علي أربعة أشياء: علي العبارة و الاشارة و اللطايف و الحقايق. فالعبارة للعوم و الاشارة للخواص و اللطائف للأولياء و الحقايق للأنبياء. [1] .كتاب خدا بر چهار چيز استوار است: عبارات و رمزها (اشاره‌ها) و لطايف و حقايق. عبارات آن براي توده‌ي مردم است. اشاره و رموزات، از آن خواص و بندگان ويژه است. لطايف آن براي اوليا است و حقايق آن نيز براي پيامبران و انبياء است.در اين حديث، امام حسين عليه‌السلام ضمن بيان اين كه قرآن، داراي معارف عميقي است، بهره‌مندي از آن را براي همگان ميسر مي‌داند. مقصود از عبارات»، شناخت مفاهيم در حد ترجمه و دانستن معاني لغات است كه توده‌هاي مردم در آن سهم دارند. مقصود از «اشارات قرآن» فهم قرآن است، در حد تفسير آن است كه در حوزه‌ي صلاحيت متخصصان قرآن و مجتهدان تفسير است كه به ابزار تفسير مجهزند. منظور از «لطايف قرآن»، نكات و برداشت‌هايي است كه از حد فهم بيش‌تر علماي تفسير، فراتر بوده، شرط ولايت الهي را طلب مي‌كند، آنان كه دل به خدا سپرده‌اند و خدا سرپرستي آنان را بر عهده گرفته است و از ياران و حواريون خاص پيشوايان معصومند، به حوزه‌ي لطايف قرآن راه يافته، از آن بهره‌مند مي‌شوند. مقصود از «حقايق قرآن»، ذات قدسي و مكنون ملكوتي قرآن است كه اتصال و تماس با آن، معصوم را مي‌سزد و دست ديگران، از آن حوزه، كوتاه است: «لا يمسه الا المطهرون». [2] .

اهميت آموزش قرآن

شدت علاقه‌ي امام حسين عليه‌السلام به قرآن كريم را تا اندازه‌اي مي‌توان از حرمت نهادن و تكريم آموزگاران قرآن شناخت، به گونه‌اي كه گاهي مورد انتقاد اطرافيان قرار مي‌گرفت. يكي از فرزندان امام حسين عليه‌السلام نزد معلمي به نام عبدالرحمان در مدينه آموزش مي‌ديد. روزي معلم، سوره‌ي حمد را به او آموخت. هنگامي كه فرزند، سوره را براي پدر قرائت كرد، امام عليه‌السلام معلم را فراخواند و هزار دينار و هزار حله به او پاداش داد. وقتي به امام - به سبب پاداش زياد - اعتراض شد، فرمود: «هديه‌ي من كجا با تعليم حمد برابر است». [3] .

فضيلت تلاوت قرآن

بشر بن غالب اسدي نقل مي‌كند كه روزي خدمت امام حسين عليه‌السلام رسيدم و آن حضرت درباره‌ي ارزش و ثواب خواندن قرآن فرمود: «كسي كه يك آيه از قرآن را ايستاده بخواند، براي هر حرفي صد پاداش نيكو براي او نوشته مي‌شود. اگر در غير نماز بخواند، خداوند به هر حرفي، ده پاداش نيكو به او عطا مي‌كند. پس اگر قرآن را بشنود، به هر حرفي يك پاداش نيكو به او عطا مي‌كند و اگر كسي تمام قرآن را در شب بخواند، فرشتگان بر او تا صبح درود مي‌فرستند و اگر در روز ختم كند، فرشته‌هاي نگهبان تا شب بر او درود مي‌فرستند و دعاي او برآورده است و به اندازه‌ي آن چه ميان آسمان و زمين است، به او پاداش داده مي‌شود».پرسيدم: اين ثواب خواننده‌ي قرآن است؛ اما كسي كه نمي‌تواند قرآن بخواند چه؟ فرمود: «اي برادر بني‌اسد! در شگفت مباش؛ زيرا خداوند، بخشنده، ستايش كننده و بزرگوار است. اگر آن چه را از قرآن مي‌داند، بخواند، خدا اين اجر را به او مي‌دهد». [4] .