پیام های عاشورا صفحه 107

بسنده می کنند و به درک های متعالی تر از زندگی نمی رسند و افق های دوردست تری را در نظر ندارند، ریشۀ این حقارت نفس و زندگی شان در آن است که «فلسفۀ حیات» را نشناخته اند و آن را در محدودۀ ولادت تا مرگ، آنها هم تنها از بعد مادی خلاصه می بینند.

مفهوم زندگی

عمر اصلی انسان، با عمل های شایسته ای سنجیده می شود که انجام داده است، نه با سال هایی که سپری کرده است. عمر عملی، نه عمر زمانی. آنچه از سرمایۀ این دنیا برای آبادی آخرت صرف شود، همان میزان عمر حقیقی انسان است.

شناخت دنیا، به بصیرت عملی انسان نیز در زندگی می افزاید. آنکه برای دنیای ناپایدار می کوشد، بازنده است. آن که برای آخرت پایدار تلاش می کند، برنده است. حسین بن علی علیه السلام دنیا را همچون ته ماندۀ ظرفی که دیگران از آن نوشیده اند، یا باقی ماندۀ چراگاهی که پیشینیان از آن چریده اند می داند که خیری در آن نیست و در معرض زوال و دگرگونی است. این سخن را هنگام عزیمت به کربلا می فرماید:

«اِنَّ هذِهِ الدُّنْیا قَدْ تَغَیَّرَتْ وَ تَنَکَّرَتْ وَ ادْبَرَ مَعْرُوفُها فَلَمْ یَبْقَ مِنْها الاّ صُبابَهَ کَصُبابَهُ الْاِناءِ وَ خَسیٖسُ عَیْشٍ کَالْمَرْعَی الْوَبیٖلِ...»(1)

با این دیدگاه، شوق آخرت پیدا می کند و زندگی دنیا را زیر سلطۀ