- دیباچه 1
- 1. مفهوم شناسی 8
- 2. شیوه های صله رحم 9
- 3. مصادیق ارحام 13
- اشاره 14
- 4. سلسله مراتب ارحام 14
- الف) حق مادر 16
- ج) حق فرزند 16
- ب) حق پدر 16
- د) حق برادر 17
- ه_) حقوق سالمندان 18
- اشاره 20
- اشاره 22
- 1. صله رحم در قرآن کریم 22
- نیکی به پدر و مادر 27
- الف) کار پاکیزه 34
- 2. صله رحم در حدیث 34
- اشاره 34
- د) توجه به خویشاوند بینوا 35
- ج) خویشاوند؛ بال آدمی 35
- ب) پرتویی از رحمت حق 35
- ه_) رسیدگی به خویشاوند 36
- و) پیش تازی در صله رحم 36
- ط) گستردگی حق رحم 37
- ز) نفی صله رحم با منت 37
- ح) شافع روز جزا 37
- ک) نشانه دین داری 38
- ل) محبوب ترین و بافضیلت ترین اعمال 38
- ی) سفارش پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 38
- ن) نشانه سخاوت 39
- ع ) پاداش فراوان 39
- ف) زکات اعضا 39
- م) نشانه تقوا 39
- س) والاترین فضیلت 39
- ص) مصداق قرض الحسنه 40
- ق) مایه آرامش 40
- اشاره 41
- 1. آگاه نبودن به حقوق و وظایف یکدیگر 41
- 2. ناهم گونی طبقاتی 42
- 3. کوچک شدن خانه ها 42
- 4. میهمانی های پرهزینه 43
- 5. فساد اخلاقی برخی خویشاوندان 43
- 1. آثار دنیایی 44
- الف) طولانی شدن عمر 44
- اشاره 44
- ب) برخورداری از پشتیبانی خویشاوندان 47
- ج) افزونی ثروت و رفع فقر 48
- ه_) پالایش روح 50
- د) تزکیه و پاک شدن اعمال 50
- و) دور شدن بلا 51
- ح) آرامش روانی و سلامت بدن 52
- ز) خوش اخلاقی و تقویت روحیه سخاوت مندی 52
- ط) افزایش دل بستگی و محبت میان خویشاوندان 53
- ل) آبادانی سرزمین 54
- ی) بهره مندی از هدایت حق و تقرب به خدا 54
- ک) آسان گیری هنگام فرارسیدن مرگ 54
- ن) افزایش مهتری در جامعه 55
- م) افزایش جمعیت 55
- س) مصونیت از گناه 56
- الف) بخشش گناه 57
- ب) بلندمرتبگی 57
- 2. آثار آخرتی 57
- د) آسان شدن حساب رسی قیامت 58
- ج) برتری پاداش صله رحم بر صدقه و قرض 58
- ه_) راه یابی به بهشت 59
- اشاره 62
- 3. نابودی اجتماع 63
- 1. کاهش عمر و مرگ نابهنگام 63
- 2. محروم ماندن از رحمت خداوند 63
- 4. از دست دادن خویشاوندان 64
- 5. فقیر شدن 64
- 6. گرفتار اندوه شدن 65
- 8. بی اثر شدن اعمال نیک (حبط اعمال) 66
- 7. به اجابت نرسیدن دعاها 66
- 10. گرفتاری به لعن خداوند 67
- 11. خسران در دنیا و آخرت و نزول بلا 69
- خدمت به پدر و مادر 71
- وسیله نجات از آتش دوزخ 71
- امید به آمرزش خداوند 72
- نیکی به مادر 72
- پیوند با قاطع رحم 74
- رضایت خداوند در گرو رضایت مادر 75
- کفاره گناهان 76
- سفارش امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف به صله رحم 76
- سفارش امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف نسبت به پدر 77
- پیشنهادهای کلی 79
- پرسش های مسابقه ای 84
- پرسش های مردمی 86
- پرسش های کارشناسی 87
فصل دوم: صله رحم در قرآن و حدیث
اشاره
پیوند با خویشاوندان، نوعی رحمت، مهربانی و دل جویی است؛ اگرچه این دل جویی با دادن یک لیوان آب یا یک سلام گفتن باشد. صله رحم افزون بر آثار دنیوی و پاداش اخروی و خشنودی پروردگار متعال و امامان معصوم علیهم السلام، موجب شادی، آرامش اعصاب و رفع بلا می شود. به استناد روایت های بسیار، صله رحم سبب رفع بیماری ها و ناراحتی ها، افزایش روزی و فرزندان، تأخیر در مرگ، آسانی مرگ و راحتی قبر و برزخ و قیامت می شود.
در روایت آمده است: «روز قیامت هرکس از قبرش بیرون می آید، بانگ برمی دارد: پروردگارا! بر من رحم فرما. جوابش می دهند: هر آینه مهربانی و احسان شما در دنیا به دیگران (خویشاوندان) موجب مهربانی و رحمتتان در روز قیامت است».(1)
با اندک تأملی در قرآن و حدیث، به ارزش و اهمیت صله رحم پی می بریم و اینکه در اسلام تا چه اندازه به این امر مهم سفارش و تأکید شده است.
اسلام، انسان را موجودی فردمحور و جدا از جماعت نمی داند، بلکه او را به طور فطری، موجودی اجتماعی می داند که با برقراری ارتباط متقابل با هم نوع خویش، بخش مهمی از نیازهایش را برطرف می کند و به رشد و
1- بحارالانوار، ج 7، ص121 باب 5، ح 63 ؛ ج 77، ص 34، باب 2، ح 7.