وصال خویشان: چشم اندازی به صله رحم در آیات و روایات صفحه 27

اتاق زندگی می کنم و اگر در این باره (به آنها یا حاکم) شکایت کنم، تمام اموالم را می گیرند. امام فرمود: «صبر کن، همانا پس از سختی، برای تو گشایشی هست.» پس مرد از شکایت خود منصرف شد. مدتی نگذشت که همه اقوامی که او را آزار می دادند، بر اثر بیماری وبا مردند. وی پس از مدتی به خدمت امام رسید. امام پرسید: «حال اقوامت چه گونه است؟» مرد گفت: همه مردند. امام فرمود: «آنها به خاطر آزار به تو که خویش آنها بودی، به عقوبت عملشان (قطع رحم) مردند. آیا تو دوست داشتی آنان زنده می ماندند و به آزار تو ادامه می دادند؟» مرد گفت: نه والله!(1)

نیکی به پدر و مادر

احسان به پدر و مادر و رعایت حقوق آنان، از مهم ترین مصداق های صله رحم است. خداوند در قرآن می فرماید:

وَ قَضی رَبُّکَ أَلاّ تَعْبُدُوا إِلاّ إِیّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْسانًا إِمّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلاتَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لاتَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَرِیمًا. (اسراء: 23)

پروردگار تو مقرر کرد که جز او را نپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو در کنار تو به سالخوردگی رسیدند، به آنها [حتی] اف مگو و به آنان پرخاش مکن و با آنها سخنی شایسته بگوی.

با تدبّر در آیاتی که خداوند متعال در آنها به نیکی و احسان به والدین سفارش کرده است، درمی یابیم که خداوند پس از امر به پرستش و ایمان به یگانگی خود، به احسان به والدین فرمان می دهد. در حقیقت، پس از تعظیم