- دیباچه 1
- 1. مفهوم شناسی 8
- 2. شیوه های صله رحم 9
- 3. مصادیق ارحام 13
- اشاره 14
- 4. سلسله مراتب ارحام 14
- الف) حق مادر 16
- ب) حق پدر 16
- ج) حق فرزند 16
- د) حق برادر 17
- ه_) حقوق سالمندان 18
- اشاره 20
- اشاره 22
- 1. صله رحم در قرآن کریم 22
- نیکی به پدر و مادر 27
- اشاره 34
- 2. صله رحم در حدیث 34
- الف) کار پاکیزه 34
- ب) پرتویی از رحمت حق 35
- د) توجه به خویشاوند بینوا 35
- ج) خویشاوند؛ بال آدمی 35
- و) پیش تازی در صله رحم 36
- ه_) رسیدگی به خویشاوند 36
- ط) گستردگی حق رحم 37
- ز) نفی صله رحم با منت 37
- ح) شافع روز جزا 37
- ی) سفارش پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 38
- ک) نشانه دین داری 38
- ل) محبوب ترین و بافضیلت ترین اعمال 38
- ع ) پاداش فراوان 39
- ن) نشانه سخاوت 39
- م) نشانه تقوا 39
- ف) زکات اعضا 39
- س) والاترین فضیلت 39
- ص) مصداق قرض الحسنه 40
- ق) مایه آرامش 40
- 1. آگاه نبودن به حقوق و وظایف یکدیگر 41
- اشاره 41
- 2. ناهم گونی طبقاتی 42
- 3. کوچک شدن خانه ها 42
- 4. میهمانی های پرهزینه 43
- 5. فساد اخلاقی برخی خویشاوندان 43
- اشاره 44
- 1. آثار دنیایی 44
- الف) طولانی شدن عمر 44
- ب) برخورداری از پشتیبانی خویشاوندان 47
- ج) افزونی ثروت و رفع فقر 48
- ه_) پالایش روح 50
- د) تزکیه و پاک شدن اعمال 50
- و) دور شدن بلا 51
- ز) خوش اخلاقی و تقویت روحیه سخاوت مندی 52
- ح) آرامش روانی و سلامت بدن 52
- ط) افزایش دل بستگی و محبت میان خویشاوندان 53
- ل) آبادانی سرزمین 54
- ک) آسان گیری هنگام فرارسیدن مرگ 54
- ی) بهره مندی از هدایت حق و تقرب به خدا 54
- ن) افزایش مهتری در جامعه 55
- م) افزایش جمعیت 55
- س) مصونیت از گناه 56
- ب) بلندمرتبگی 57
- 2. آثار آخرتی 57
- الف) بخشش گناه 57
- ج) برتری پاداش صله رحم بر صدقه و قرض 58
- د) آسان شدن حساب رسی قیامت 58
- ه_) راه یابی به بهشت 59
- اشاره 62
- 1. کاهش عمر و مرگ نابهنگام 63
- 3. نابودی اجتماع 63
- 2. محروم ماندن از رحمت خداوند 63
- 4. از دست دادن خویشاوندان 64
- 5. فقیر شدن 64
- 6. گرفتار اندوه شدن 65
- 8. بی اثر شدن اعمال نیک (حبط اعمال) 66
- 7. به اجابت نرسیدن دعاها 66
- 10. گرفتاری به لعن خداوند 67
- 11. خسران در دنیا و آخرت و نزول بلا 69
- وسیله نجات از آتش دوزخ 71
- خدمت به پدر و مادر 71
- نیکی به مادر 72
- امید به آمرزش خداوند 72
- پیوند با قاطع رحم 74
- رضایت خداوند در گرو رضایت مادر 75
- سفارش امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف به صله رحم 76
- کفاره گناهان 76
- سفارش امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف نسبت به پدر 77
- پیشنهادهای کلی 79
- پرسش های مسابقه ای 84
- پرسش های مردمی 86
- پرسش های کارشناسی 87
ز) خوش اخلاقی و تقویت روحیه سخاوت مندی
امام صادق علیه السلام در این باره می فرماید: «صِلَهُ الْأَرْحامِ مُحَسِّنُ الْخُلْقِ و تُسَمِّحُ الْکَفَّ؛ صله رحم، خلق را نیکو و دست را سخاوت مند می سازد».(1)
شهید دستغیب رحمه الله در بیان این اثر صله رحم، با استناد به یکی از روایت ها می نویسد:
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود: صله رحم سبب بهره مندی از صفت پسندیده و زیبای حسن خلق و سخا و کرم می شود(؛ زیرا [فرد] با عمل به این تکلیف مهم الهی ناچار است که در معاشرت ارحام، حسن سلوک را رعایت کند و پس از تمرین و ممارست، صاحب ملکه حسن خلق می شود. حتی نسبت به دیگران به توفیق ملکه سخا و جود می رسد و از بیماری بخل نجات می یابد) و نیز نفسش از بیماری کینه و حسد پاک می شود و از بلای دشمنی با خلق راحت می شود(؛ چون به سبب صله رحم، محبوب نزدیکان، بلکه افراد دیگر می شود و از شر آنها در امان خواهد بود).(2)
ح) آرامش روانی و سلامت بدن
در حدیثی آمده است:
هر گاه کسی از رحم خود عصبانی شود و بر او غضب کند، پس باید به سوی او روانه شود و با او تماس برقرار کند (به او نزدیک تر شود). به درستی که دو رحم در تماس با یکدیگر به آرامش و سکون می رسند.(3)
امروزه با ترک این سنّت حسنه (صله رحم)، آرامش از زندگی ها رخت بربسته است و برخی از افراد به دلیل ارتباط نداشتن با خویشاوندان دچار افسردگی شده اند. اسلام این معضل را با سفارش به دیدار خویشاوندان و
1- بحارالانوار، ج 74، باب 3، ح 74.
2- سید عبدالحسین دستغیب، گناهان کبیره، کانون اندیشه اسلامی، 1361، ج 1، ص 139.
3- بحارالانوار، ج 74، باب 3، ح 34.