سیمای شیعه از نگاه اهل بیت علیهم السلام صفحه 246

برادرش قبل از رسیدن به وطن از دنیا رفت و در بین راه او را دفن کردند».(1)

پرهیز از دروغ

اشاره

امام باقر علیه السلام فرمود: «یا مَعشَرَ الشّیعَهِ، إِسمَعُوا وَ إفهَمُوا وَصایانا وَ عَهدَنا إِلی أَولِیاءِنا. اُصدُقُوا فِی قَولِکُم ... ثُمَّ قالَ: إِنَّ أَولِیاءَاللّهِ وَ أَولِیاءَ رَسُولِهِ مِنْ شیعَتِنا مَنْ إذا قالَ صَدَقَ وَ إِذا وَعَدَ وَفی»؛

«ای شیعیان! سفارشها و عهد ما نسبت به دوستانمان را بشنوید و بفهمید. در سخنانتان راست بگویید. سپس آن حضرت فرمود: همانا دوستان خدا و رسول او، از شیعیان

ما، کسانی هستند که هرگاه سخنی بگویند راست می گویند و هرگاه وعده ای بدهند وفا می کنند»(2).

امام کاظم علیه السلام نیز فرمود:

«إِنَّما شیعَهُ عَلیٍ مَن صَدَقَ قَولُهُ فِعلَهُ»؛

«همانا شیعه علی کسی است که سخن او با عملش یکسان باشد»(3).

دروغ و اقسام آن

اشاره

دروغ امری است که با واقع و عالم خارج مطابقت نداشته باشد. دروغ بر دو قسم است:

1 - گاه در زبان و گفتار است.

2 - گاه در عمل و کردار.

قسم اول :

عبارت است از اینکه انسان چیزی بگوید که با واقع و حقیقت مطابقت نداشته باشد و فرد آن را به طور عمد و برای رسیدن به اهدافی خاص بیان نماید؛ مانند اینکه سخنی بگوید یا از حادثه ای خاص خبر دهد که آن سخن یا حادثه هیچ گونه واقعیتی در خارج نداشته باشد؛ گاه نیز شخص قصد دروغ گفتن و گناه

1- . چهل حدیث، رسولی محلاتی، ص 281 - 283.
2- . دعائم الاسلام، ج 1، ص 64؛ مستدرک الوسایل، ج 12، ص 310.
3- . الکافی، ج 8، ص 228.